Το σκάνδαλο του ΟΠΕΚΕΠΕ ανέδειξε τον τρόπο, με τον οποίο σπαταλήθηκαν επί χρόνια οι πόροι που προορίζονταν για τον αγροτικό τομέα. Δεν πρόκειται απλώς για επιτήδειους, που δήλωναν πλασματικά στρέμματα, ώστε να εισπράττουν παράνομα επιδοτήσεις· το πρόβλημα είναι βαθύτερο, καθώς οι εν λόγω επιδοτήσεις αφαιρούνταν από τους υπόλοιπους Έλληνες αγρότες, που δικαιούνταν στήριξη.
Αξίζει να σημειωθεί ότι πριν το 1990 οι επιδοτήσεις κατανέμονταν σε ευρωπαϊκό επίπεδο, με αποτέλεσμα τα τότε «παραγραψίματα» να χάνονται μέσα στον κοινό ευρωπαϊκό προϋπολογισμό. Ωστόσο, όταν οι ευρωπαϊκοί θεσμοί αντιλήφθηκαν το πρόβλημα, θέσπισαν εθνικά όρια, γεγονός που είχε ως συνέπεια οι σημερινές καταχρήσεις να ζημιώνουν πρωτίστως τους υπόλοιπους Έλληνες αγρότες και δευτερευόντως την ίδια την Ευρωπαϊκή Ένωση.
Οι ενισχύσεις και οι υπόλοιποι πόροι από τα ταμεία της Ε.Ε. δεν αξιοποιήθηκαν διαχρονικά σωστά, με αποτέλεσμα ο αγροτικός τομέας της χώρας να φθίνει. Η χρεοκοπία του 2010 θα έπρεπε να είχε κάνει τους πάντες σοφότερους και οι κυβερνήσεις όφειλαν να εφαρμόσουν ειδικά σχέδια δράσης, ώστε να απελευθερώσουν τον αγροτικό τομέα από τους «τεχνικούς συμβούλους» της απάτης και τους νταραβερτζήδες του «φραπέ». Δυστυχώς, πολιτική «κανονικότητα» ήταν η επιστροφή στις θλιβερότερες πρακτικές του παρελθόντος, με το ρουσφέτι και την εξυπηρέτηση να κυριαρχούν πολιτικά και τους νταραβερτζήδες να κάνουν χρυσές δουλειές. Οι νταραβερτζήδες έκαναν ρουσφετάκια στο πολιτικό σύστημα, εξασφάλιζαν ανοχή που τους επέτρεπε να κονομούν σε βάρος της χώρας και των αγροτών.
Οι πολιτικές ευθύνες για τη σημερινή κατάσταση είναι βαρύτατες. Το γεγονός ότι κάθε χρόνο άλλαζε πρόεδρος στον ΟΠΕΚΕΠΕ θα έπρεπε να σημάνει συναγερμό ακόμη και στον πιο ανυποψίαστο παρατηρητή. Η ανοχή απέναντι σε φαινόμενα κακοδιαχείρισης ισοδυναμεί με πολιτική συνενοχή. Είναι προφανές ότι όλοι γνώριζαν, όμως επέλεγαν να σιωπούν, προκειμένου να εξυπηρετηθούν μικροκομματικά συμφέροντα. Ο αγροτικός τομέας πλήρωσε και συνεχίζει να πληρώνει ακριβά αυτή την πρακτική, όπως δείχνουν και τα επίσημα στοιχεία που καταγράφουν την εγκατάλειψη της υπαίθρου. Δεν είναι τυχαίο ότι οι νέοι στρέφονται μαζικά μακριά από τη γεωργία, ούτε ότι δεν δημιουργούνται βιώσιμες, σύγχρονες αγροτικές εκμεταλλεύσεις. Με τους επιτήδειους να λυμαίνονται επιδοτήσεις και προγράμματα, δεν απομένει χώρος για πραγματικούς παραγωγούς και υγιείς επενδύσεις.
Το μεγαλύτερο σκάνδαλο δεν είναι ότι κάποιοι πλούτισαν παράνομα με μερικά εκατομμύρια ευρώ· είναι ότι στέρησαν από τη χώρα την ευκαιρία να αποκτήσει έναν σύγχρονο, ανταγωνιστικό και παραγωγικό αγροτικό τομέα. Και αυτή είναι μια κολοσσιαία πολιτική αποτυχία.
panagopg@gmail.com
