Τρίτη, 15 Απριλίου 2025 19:57

Φορτώνουν με επιπλέον έξοδα την ελαιοπαραγωγή

Γράφτηκε από τον

Φορτώνουν με επιπλέον έξοδα την ελαιοπαραγωγή

Του Γιώργου Παναγόπουλου

Οι υποχρεωτικές δηλώσεις ελαιοκάρπου αποτελούν ένα ακόμα εργαλείο, προκειμένου να ελεγχθεί το πόσο ελαιόλαδο παράγεται. Τελικός στόχος είναι ο προσδιορισμός του εισοδήματος και, προφανώς, η φορολόγησή του. Το να φορολογείται το εισόδημα δεν είναι κακό, αλλά αποτελεί την αναγκαία συνθήκη λειτουργίας ενός κράτους. Το ζήτημα είναι το πόσο φορολογείται και αν αυτό καθιστά επικερδή ή ασύμφορη μια οικονομική δραστηριότητα. Είναι γνωστό ότι η υπερβολική φορολόγηση οδηγεί σε εγκατάλειψη της όποιας δραστηριότητας, εκτός και αν αυτός είναι ο στόχος, προκειμένου να επιτευχθεί αναδιάρθρωση του συγκεκριμένου τομέα.
Είναι αλήθεια ότι στον τομέα της ελαιοκαλλιέργειας υπάρχουν πολλά ζητήματα ανοιχτά. Είναι γνωστό ότι μεγάλο μέρος της παραγωγής βρίσκεται στα χέρια ανθρώπων, που δεν είναι κατά κύριο επάγγελμα αγρότες. Είναι επίσης γνωστό ότι η κατανάλωση ελαιολάδου στο εσωτερικό της χώρας κινείται εκτός των παραδοσιακών δικτύων λιανικής πώλησης τροφίμων και στηρίζεται στον τενεκέ και την απευθείας    συναλλαγή με παραγωγούς. Υπάρχει δηλαδή εμπορική πράξη εκτός του νόμιμου πλαισίου. Η συγκεκριμένη συνθήκη είναι επωφελής για παραγωγούς και καταναλωτές, αλλά δεν βοηθά στη δημιουργία επιχειρήσεων και, βέβαια, στερεί έσοδα από το κράτος.
Την ίδια στιγμή, η ελαιοκαλλιέργεια από απόσταση που στηρίζεται στην απευθείας πώληση, δεν δίνει τη δυνατότητα μεταπώλησης ελαιοπεριβόλων σε προσιτές τιμές, ώστε να στηριχθεί η εγκατάσταση νέων αγροτών σε βιώσιμα μεγέθη ελαιοκαλλιεργειών. Η φορολόγηση είναι προφανώς ένα κίνητρο πώλησης εκτάσεων. Οι ισορροπίες είναι βέβαια λεπτές και υπάρχει ο κίνδυνος, αντί για αλλαγή ιδιοκτησιών και λειτουργία του ελαιοκομικού τομέα σε νέα πρότυπα, να έχουμε κρίση και εγκατάλειψη. Το ενδεχόμενο αυτό φαντάζει πολύ πιο πιθανό, μιας και οι περισσότεροι στον αγροτικό χώρο λειτουργούν συναισθηματικά και όχι ορθολογικά.
Η υποχρεωτική δήλωση ελαιοκάρπου από μόνη της δεν πρόκειται να συνεισφέρει τίποτα, απλώς θα φορτώσει με γραφειοκρατία και επιπλέον έξοδα τους παραγωγούς. Το πόσον ελαιόκαρπο πήγες στο ελαιοτριβείο και πόσο ελαιόλαδο παρήγαγες είναι απολύτως σχετικό, όπως και το τι το έκανες στη συνέχεια. Σε παραγωγές από 500 έως 1.000 κιλά ελαιόλαδο είναι δύσκολο να προσδιοριστεί το πού κατέληξε και από ποιον καταναλώθηκε. Το να κυνηγάς τα πρωτοξάδερφα και τους κουμπάρους και να ψάχνεις να βρεις αν χαρίστηκε ή πωλήθηκε ο τενεκές, είναι δύσκολο έως αδύνατο, εκτός και αν επιλεγεί ο «αντικειμενικός προσδιορισμός εισοδήματος»: τόσος ελαιόκαρπος, άρα αυτό το εισόδημα θα φορολογηθεί. Σε αυτή την περίπτωση όμως θεωρούμε ότι κανένα κυβερνητικό σύστημα δεν θα μπορέσει να αντέξει το πολιτικό κόστος. Ως εκ τούτου, οι μικροπαραγωγοί ετεροαπασχολούμενοι θα δηλώνουν ελαιόκαρπο κατά προσέγγιση, θα πωλούν ελαιόλαδο όπως τώρα και το μόνο που θα μείνει είναι ένα επιπρόσθετο διοικητικό κόστος.

panagopg@gmail.com