Η πολιτική αντιπαράθεση για το σκάνδαλο των επιδοτήσεων συνεχίζεται. Η κυβέρνηση καταβάλλει προσπάθεια να «κατεβάσει» το θέμα από την πρώτη γραμμή της επικαιρότητας και, μέσω του συμψηφισμού «σιγά μωρέ, χρόνια γινόταν αυτό», να μειώσει το κόστος για την αποτυχία της. Η αλήθεια είναι ότι διαθέτει τον μηχανισμό και τη δύναμη να υποβαθμίσει τη σημασία της συγκεκριμένης υπόθεσης, επενδύοντας στη διάχυση των ευθυνών στο παρελθόν και στην κυρίαρχη πεποίθηση των πολιτών ότι «όλοι τα ίδια κάνουν». Ο συμψηφισμός και η ισοπεδωτική γενίκευση δεν είναι απλώς λαϊκισμός, αλλά και συνειδητή επιλογή υπονόμευσης της δημοκρατίας.
Η αντιπολίτευση, από την πλευρά της, προσπαθεί να κρατήσει το θέμα ψηλά στην επικαιρότητα, αλλά δεν έχει ούτε τη δύναμη ούτε τον μηχανισμό για να το πετύχει με πολιτικούς όρους. Η αδυναμία αυτή την αναγκάζει σε υπερβολές, οι οποίες συγκεντρώνουν τα φώτα της δημοσιότητας για τους λάθος λόγους. Έτσι, καταλήγουμε στο γνωστό «εκεί που μας χρωστούσαν, μας πήραν και το βόδι».
Η αντιπολίτευση μπορεί να στριμώξει την κυβέρνηση μόνο μέσα από την κοινή πρόταση για σύσταση προανακριτικής επιτροπής για τον Μάκη Βορίδη και τον Λευτέρη Αυγενάκη. Η κυβέρνηση θα ζοριστεί, γιατί δεν μπορεί να αρνηθεί το αίτημα όταν δηλώνει ότι πρόθεσή της είναι όλες οι υποθέσεις πολιτικών προσώπων να κρίνονται από τους φυσικούς τους δικαστές. Το να ακολουθήσει όμως το ίδιο μοντέλο που ακολούθησε στις παραπομπές για την τραγωδία των Τεμπών συναντά την άρνηση του Βορίδη, ο οποίος αφήνει να διαρρεύσει ότι θα αντιδράσει και δεν θα συνταχθεί με την απόφαση του πρωθυπουργού. Υπάρχει έτσι ο κίνδυνος να δημιουργηθεί εσωκομματικό μέτωπο με αντεγκλήσεις και διαφοροποιήσεις, που θα έχουν κόστος για την κυβέρνηση.
Με την έρευνα της Ευρωπαίας εισαγγελέως να συνεχίζεται, είναι προφανές ότι κανένα πολιτικό πρόσωπο δεν θέλει να μπλεχτεί με διερεύνηση, γιατί ξέρει ότι ακόμα και αθώος να είναι, η υπόθεσή του δεν θα κλείσει σύντομα. Με μια τέτοια εκκρεμότητα, οι σχεδιασμοί για ρόλο στη διαδοχή ή για αναβαθμισμένη συμμετοχή σε κυβερνητικό σχήμα δυσχεραίνονται εξαιρετικά.
Η εσωκομματική περιδίνηση της Ν.Δ., και μάλιστα στα δεξιά του κόμματος, μπορεί να λειτουργήσει ως επιταχυντής πολιτικών εξελίξεων. Βρισκόμαστε σε μια στιγμή γεωπολιτικής αστάθειας, με πολλά ανοιχτά μέτωπα σε σχέση με τις διεκδικήσεις της Τουρκίας, και την ίδια ώρα δεχόμαστε νέο μεγάλο κύμα μεταναστών. Υπάρχει δηλαδή χώρος για ανάπτυξη υπερπατριωτικής ρητορικής συνδυασμένης με τις γνωστές αντιμεταναστευτικές κορώνες.
Η προανακριτική για τις επιδοτήσεις μπορεί, λοιπόν, να αποτελέσει τον πυροκροτητή εξελίξεων στο εσωτερικό της Ν.Δ. Να καταλήξουμε δηλαδή, και στον χώρο της Κεντροδεξιάς, σε μια αντίστοιχη πολυδιάσπαση με κόμματα και κομματίδια, όπως συμβαίνει και με την Κεντροαριστερά. Η εξουσία, είναι γνωστό, ότι ενώνει, ενώ διαθέτει μηχανισμούς και πόρους που δεν πρέπει να υποτιμώνται. Αυτός είναι, κατά πολλούς, και ο σταθεροποιητικός παράγοντας.
Δεν πρέπει να μας διαφεύγει ότι, μέσα στην εβδομάδα του ορυμαγδού των αποκαλύψεων για τις επιδοτήσεις, το κόστος που αποτυπώνουν οι δημοσκοπήσεις για την κυβέρνηση είναι μηδαμινό. Αυτό σημαίνει είτε ότι υπάρχει ένα «μπετοναρισμένο» πολιτικά κοινό, που δεν καταλαβαίνει τίποτα και θα ψηφίσει την κυβερνητική παράταξη ό,τι κι αν γίνει είτε ότι υπάρχει ένας μηχανισμός, που διαμορφώνει κλίμα μέσα από τις δημοσκοπήσεις. Ό,τι κι αν συμβαίνει από τα δύο, η ουσία είναι ότι η κυβερνητική πλειοψηφία διαθέτει ακόμα εργαλεία που μπορούν να στηρίξουν το αφήγημά της.
Η αλήθεια είναι ότι και οι αδυναμίες της αντιπολίτευσης συμβάλλουν προς αυτή την κατεύθυνση. Την ώρα που η κυβέρνηση βρίσκεται σε θέση απολογίας για το σκάνδαλο των επιδοτήσεων, μόνο ως βοήθεια μπορεί να εκληφθεί από κάποιον η αναμόχλευση της ιστορίας με το τι έγινε μετά το δημοψήφισμα του 2015 και τα περιβόητα πρακτικά της σύσκεψης των πολιτικών αρχηγών, τα οποία ούτε επισήμως κρατήθηκαν ούτε επισήμως δημοσιοποιούνται, αλλά τελικά εμφανίστηκαν μάλλον μερικώς και αποσπασματικά -υπό τη μορφή βολικών συμπερασμάτων!
Όλα αυτά συμβαίνουν γιατί στην αντιπολίτευση δεν υπάρχει μια ισχυρή πολιτική δύναμη που να αποτελεί την αυτονόητη εναλλακτική πρόταση εξουσίας. Η πολυδιάσπαση και ο αγώνας για το ποιος θα είναι δεύτερος, τρίτος ή πέμπτος δεν αφορά τους πολίτες και το πιθανότερο είναι να τους οδηγήσει σε νέα αποχή από την κάλπη.
panagopg@gmail.com
