«Μήτε βαθύς στες σκέψεις ήταν, μήτε τίποτε.
Ένας τυχαίος, αστείος άνθρωπος.
Πήρε όνομα ελληνικό, ντύθηκε σαν τους Έλληνας,
έμαθ' επάνω κάτω σαν τους Έλληνας να φέρεται·
κι έτρεμεν η ψυχή του μη τυχόν
χαλάσει την καλούτσικην εντύπωσι ...»
Κ.Π. Καβάφη, Ηγεμών εκ Δυτικής Λιβύης, 1928
Εν μέσω της θύελλας που ξεσήκωσε παγκοσμίως η πολεμική αναμέτρηση Ισραήλ-Ιράν και της ευρύτερης ανάφλεξης που έχει προκληθεί, η χώρα μας προσπαθεί, αν και όπως πάντοτε ετεροχρονισμένα, να τοποθετηθεί με τον πιο ευνοϊκό για αυτήν τρόπο στη νέα πραγματικότητα. ‘Η τουλάχιστον αυτό θα έπρεπε να επιδιώκει κάθε σοβαρή και υπεύθυνη ελληνική κυβέρνηση. Μια σειρά όμως γεγονότων και επιλογών στο εξωτερικό και στο εξωτερικό συνηγορούν δυστυχώς προς την αντίθετη κατεύθυνση και οδηγούν την πατρίδα μας σε επικίνδυνη ακροβασία μεταξύ ικεσίας και απαξίας.
Από τη Λιβύη στο Αιγαίο: το τουρκικό come-back και το μπούμερανγκ του κατευνασμού
Στο πεδίο των διεθνών σχέσεων, η χώρα μας φαίνεται να έχει απωλέσει το στρατηγικό πλεονέκτημα που της εξασφάλισε, προσωρινά, η επιθετική πολιτική της Τουρκίας και η αξιοποίηση των συγκυριών προς όφελός μας την περασμένη τετραετία. Και αυτό διότι η πολιτική του κατευνασμού και των υποκλίσεων που ακολουθεί η σημερινή κυβερνητική ηγεσία, προσέδωσε ξανά στην Άγκυρα το πλεονέκτημα του «καλού και συνεργάσιμου παιδιού» με τη Δύση. Με την εκλογή δε του Ντόναλντ Τραμπ στην ηγεσία των ΗΠΑ, ο Ερντογάν ξαναβρήκε στο Λευκό Οίκο τον «παλιόφιλό» του, ενώ η Τουρκία πούλησε πανέξυπνα στην Αμερική και την Ευρώπη την αλλαγή καθεστώτος και την αποχώρηση των Ρώσων στη Συρία, όπου κυβερνούν πλέον δήθεν μετανοημένοι και κουστουμαρισμένοι πρώην τζιχαντιστές-ανδρείκελα της Άγκυρας και σφάζουν ορθόδοξους χριστιανούς μέσα στις εκκλησίες. Μπροστά σε όλη αυτή την κατάσταση, ο, κατά δήλωσή του, φιλέλληνας (sic!) επικεφαλής του ελληνικού ΥΠΕΞ και ο τουρκομαθής (πρώην πλέον) υφυπουργός του-κολλητός του πρωθυπουργού, που ικετεύει τον Αμερικανό Πρόεδρο για μια χειραψία στη Σύνοδο του ΝΑΤΟ, προτάσσουν τη σημασία των ήρεμων νερών και τη «θετική ατζέντα» με τη γείτονα χώρα. Και σα να μην έφταναν όλα αυτά, το νέο χτύπημα με τουρκική καθοδήγηση ήρθε από τη Λιβύη, ένα κράτος σε εμφύλιο πόλεμο. Πλέον τόσο η τουρκόφιλη κυβέρνηση της Τρίπολης που υπέγραψε με τους Τούρκους, το γνωστό, ανυπόστατο, μνημόνιο οριοθέτησης ΑΟΖ το 2020, όσο και ο δήθεν «φιλέλληνας» στρατηγός Χαφτάρ, ηγέτης της ανατολικής Λιβύης, ομονοούν στην εχθρική τους στάση κατά της Ελλάδας και ιδίως κατά των κυριαρχικών δικαιωμάτων μας και της αξιοποίησης του ορυκτού μας πλούτου στην ανατολική Μεσόγειο, ενώ μας φορτώνουν καθημερινά με καραβιές παράνομων μεταναστών που φτάνουν στη «οψίμως γαλάζια» πολιτικά Κρήτη, εν μέσω τουριστικής περιόδου. Έτσι, η Τουρκία πέτυχε την πλήρη γεωπολιτική περικύκλωσή μας, ενώ την ίδια στιγμή η Ελλάδα αδυνατεί στην πράξη να εμποδίσει τη συμμετοχή της γείτονος στο ευρωπαϊκό, αμυντικό πρόγραμμα SAFE και παραιτείται από την ηλεκτρική διασύνδεση Ελλάδας-Κύπρου, υποκύπτοντας στις απειλές της τελευταίας.
Από το ΑΕΔ στον ΟΠΕΚΕΠΕ: θεσμική απαξίωση και καθεστωτική διαφθορά
Κι ενώ οι αδιέξοδες επιλογές στην εξωτερική πολιτική συνεχίζονται, στο εσωτερικό μέτωπο η κυβέρνηση βυθίζεται όλο και βαθύτερα στα σκάνδαλα και επιστρατεύει με μεγαλύτερη ένταση παρακρατικές πρακτικές και αντιθεσμικές επιλογές. Τι να πρωτοσχολιάσει κανείς; Την παντελώς ατεκμηρίωτη απόφαση του Ανωτάτου Ειδικού Δικαστηρίου που αφήνει τη Βουλή με 297 βουλευτές χωρίς αναπλήρωση επικαλούμενη έωλες και φωτογραφικές νομοθετικές διατάξεις; Την πρωτοφανή για τα ελληνικά δεδομένα παρέμβαση της δικαστικής εξουσίας στη σύνθεση της νομοθετικής, ώστε αυτή να λειτουργεί με πλειοψηφία 149 βουλευτών, προς επίρρωση της κυβέρνησης και εν μέσω κινδύνου κάποιου «ατυχήματος» στις μυστικές ψηφοφορίες για τη σύσταση επιτροπών που θα διερευνήσουν ποινικά αδικήματα υπουργών; Το τεράστιο πρόστιμο των 415 εκατομμυρίων Ευρώ που θα κληθεί να πληρώσει ξανά ο δύσμοιρος φορολογούμενος εξ αιτίας του σκανδάλου του ΟΠΕΚΕΠΕ, με την αδιαφανή διανομή εκατοντάδων εκατομμυρίων ευρώ από ευρωπαϊκές επιδοτήσεις ώστε να εξυπηρετηθούν οι εκλογικές στοχεύσεις του κυβερνώντος κόμματος πρωτίστως στην Κρήτη, τόπο (συμπτωματικά!) καταγωγής του πρωθυπουργού; Τις προκλητικές φιέστες παρακρατικών μηχανισμών του διαδικτύου με στρατό τρολς, και την γκεμπελίστικη ονομασία «Ομάδα Αλήθειας», που πληρώνονταν και ακόμα πληρώνονται αμέσως ή εμμέσως από την κρατικό χρήμα, δηλαδή από τον ιδρώτα του ελληνικού λαού, για να προπαγανδίζουν ψεύδη και να «δολοφονούν» χαρακτήρες; Και τούτο μάλιστα παρουσία στενών συγγενών του πρωθυπουργού, Υπουργών και του ίδιου του κυβερνητικού εκπροσώπου;
Είναι προφανές ότι η χώρα μας ζει, εν μέσω μιας άκρως δυσάρεστης διεθνούς συγκυρίας, σε μια φούσκα διαχείρισης μιζέριας, καθεστωτικών πρακτικών, θεσμικής, οικονομικής και κοινωνικής ανισορροπίας, με απαξιωμένη τη διεθνή της επιρροή και εικόνα και με προφανή, μακροπρόθεσμη βλάβη για το εθνικό συμφέρον. Βεβαίως, για ορισμένους μυωπικά και κουτοπόνηρα φερόμενους, που πρόσκαιρα ευημερούν οικονομικά, φαινόμενα παρακμής και έκπτωσης, όπως τα ανωτέρω, συνιστούν ίσως «ψιλά γράμματα», ενώ η εξωτερική πολιτική μάλλον θεωρείται ως αντικείμενο ενασχόλησης για λίγους. Τα αποτελέσματα όμως των τραγικών επιλογών και των παρακρατικών πρακτικών θα κληθούμε κάποια στιγμή να τα πληρώσουμε όλοι. Και τότε ο λογαριασμός θα είναι ίσως βαρύτερος από κάθε άλλη φορά.
*Ο Νίκος Θεοδώρου είναι Δικηγόρος παρ’ Αρείω Πάγω και Διδάκτωρ Δημοσίου και Ευρωπαϊκού Δικαίου της Νομικής Σχολής του Πανεπιστημίου Ludwig-Maximilians του Μονάχου. Ιστοσελίδα: www.ntheodorou.gr.