Πέμπτη, 03 Ιουλίου 2025 19:00

Συνεχίζεται η έρευνα για την ιστορία των Ρομά στη Μεθώνη

Γράφτηκε από την

Συνεχίζεται η έρευνα για την ιστορία των Ρομά στη Μεθώνη

Τον Ιούνιο ξεκίνησε η διενέργεια της τριετούς επιφανειακής και γεωφυσικής αρχαιολογικής έρευνας σε ακατοίκητη περιοχή βόρεια του οικισμού της Μεθώνης, η οποία υλοποιείται στο πλαίσιο ενός ευρύτερου ανθρωπολογικού, αρχαιολογικού κι εκπαιδευτικού προγράμματος, με τίτλο “Πρώιμη Αρχαιολογία των Ρομά” (E.R.A.: “Early Romani Archaeologies”).

Αυτό ενημερώνει η Εφορεία Αρχαιοτήτων Μεσσηνίας και διευκρινίζει πως “πρόκειται για ένα διεπιστημονικό πρόγραμμα που συγκεντρώνει εθνογράφους, αρχαιολόγους, ιστορικούς, εκπαιδευτικούς και Ρομά σε εθνικό και τοπικό επίπεδο και υλοποιείται υπό τη διεύθυνση του καθηγητή ανθρωπολογίας του Πανεπιστημίου της Νότιας Καρολίνας Δρ. Jonah Steinberg, σε συνεργασία με τον Δρ. Scott van Keuren, καθηγητή αρχαιολογίας στο Πανεπιστήμιο του Βερμόντ και την Δρ. Βασιλική Κουτραφούρη, διδάσκουσα αρχαιολογίας του Πανεπιστημίου του Εδιμβούργου”.

Σύμφωνα με την ίδια ενημέρωση, η επιφανειακή και γεωφυσική έρευνα στη Μεθώνη αποτελεί το αρχαιολογικό μέρος του προγράμματος που θα εκπονηθεί σε συνεργασία με την Εφορεία Αρχαιοτήτων Μεσσηνίας υπό την επίβλεψη της προϊσταμένης της Εφορείας Μεσσηνίας Δρ. Ευαγγελία Μηλίτση – Κεχαγιά και με υπεύθυνες τις αρχαιολόγους Δρ. Κωνσταντίνα Γερολύμου και Ιωάννα Αγγελοπούλου.

Το πρόγραμμα E.R.A. “Early Romani Archaeologies” ασχολείται με την αρχαιολογία, την ιστορία και τις παραδόσεις της μεγαλύτερης μειονοτικής κοινότητας του ευρωπαϊκού χώρου, καθώς και με τη γλωσσολογία μιας ανεπαρκώς μελετημένης και απειλούμενης ινδικής γλώσσας, προβάλλοντας την τεράστια σημασία της ποικιλομορφίας για την πολιτιστική κληρονομιά της Ευρώπης. H προσπάθεια διερεύνησης της πρώιμης ιστορίας και αρχαιολογίας των Ρομά αποτελεί μια πρόκληση και παράλληλα μια πρωτοποριακή ερευνητική πρόταση, για την προσπάθεια κατανόησης ενός ιστορικού αινίγματος, που σκοπό έχει να εμπλουτίσει τις γνώσεις μας για την ανεπαρκώς μελετημένη ιστορία ενός σύγχρονου λαού.

Οι Ρομά ζουν στη νότια Πελοπόννησο εδώ και τουλάχιστον 7,5 αιώνες. Ειδικότερα, η Μεσσηνία εξακολουθεί να είναι ο χώρος διαβίωσης μιας μεγάλης κοινότητας σύγχρονων απογόνων αυτών των βυζαντινών εποίκων από την Ινδία, οι οποίοι ζουν σε βαθιά, εκτεταμένη και μακροχρόνια ένδεια, χωρίς πρόσβαση στην εξερεύνηση της δικής τους κληρονομιάς.

Το αρχαιολογικό σκέλος του προγράμματος περιλαμβάνει την επιτόπια έρευνα, με επίκεντρο τη μελέτη ενός από τους καλύτερα τεκμηριωμένους, πρώιμους οικισμούς των Ρομά στην Ευρώπη, ο οποίος εντοπίζεται στην περιοχή της Μεθώνης από τις αρχές του 14ου αιώνα. Καθώς, αρκετές ιστορικές πηγές αναφέρουν ότι η σιδηρουργία αποτελούσε τη βασική ενασχόληση των πληθυσμών Ρομά στα ενετικά λιμάνια, στόχος είναι ο σαφέστερος προσδιορισμός της θέσης εγκατάστασης των Ρομά, μέσου του εντοπισμού κεραμικής ή άλλων αντικειμένων που χρονολογούνται κυρίως στον 14ο με 16ο αιώνα, και ο πιθανός εντοπισμός ενδείξεων χρήσης του χώρου μέσω υλικών καταλοίπων, χαρακτηριστικών της μεταλλουργίας (υπολείμματα επεξεργασίας σιδήρου, εργαλεία, πρώτες ύλες, εστίες ή λάκκοι με καύσεις κλπ.). Η επιφανειακή έρευνα πραγματοποιείται σε συνδυασμό με την εφαρμογή σύγχρονων τεχνολογικών εργαλείων για τη διασκόπηση του υπεδάφους (αεροφωτογράφιση με UAV drone, τηλεπισκοπική ανίχνευση φωτός (LiDAR), μαγνητόμετρο, γεωραντάρ) και διενεργείται με χρηματοδότηση των Πανεπιστημίων της Νότιας Καρολίνας και του Βερμόντ.