Δεν έχει συνειδητοποιήσει ούτε τις τεράστιες δημογραφικές αλλαγές στην ύπαιθρο ούτε τις μη αναστρέψιμες επιπτώσεις που θα έχουν στην κοινωνία και την οικονομία, αν δεν υπάρξει μια νέα στρατηγική για τη ζωή στην περιφέρεια. Η ηγεσία δεν έχει αντιληφθεί κυρίως ότι η φυγή των εναπομεινάντων νέων από τα χωριά και τις κωμοπόλεις δεν οφείλεται μόνο σε οικονομικούς λόγους. Έχει βαθιά κοινωνικά αίτια, καθώς κανένας άνθρωπος δεν μπορεί να μείνει σε χωριό χωρίς καφενείο και σε κωμόπολη χωρίς παιδικό σταθμό. Η απουσία κοινωνικών χώρων και υποδομών καθιστά την καθημερινότητα ανυπόφορη, όσο καλή κι αν είναι η θέα ή το κλίμα. Εντελώς προβοκατόρικα, θα μπορούσε να πει κανείς πως δεν μένει νέος επιστήμονας με διδακτορικό σε κωμόπολη που δεν διαθέτει ούτε κινέζικη ούτε ιαπωνική κουζίνα, για να τρώει μόνο γουρνοπούλα και ποικιλία πατάτας.
Η κοινωνική ζωή των μεγάλων αστικών κέντρων έλκει τους πάντες, καθώς η πλήξη των μικρών οικισμών γίνεται ολοένα και πιο έντονη εξαιτίας της συνεχούς μείωσης του πληθυσμού τους. Κάτω από ομαλές συνθήκες, ο φαύλος κύκλος θα συνεχιστεί, οδηγώντας στη δημιουργία ενός αστικού και ενδεχομένως δύο ή τριών ημιαστικών αστικών κέντρων σε κάθε νομό. Τα τουριστικά χωριά θα ζωντανεύουν μόνο κατά την ταξιδιωτική περίοδο και θα φυλάσσονται τους υπόλοιπους μήνες από ιδιωτικές εταιρείες ασφάλειας.
Από εκεί και πέρα, κανείς δεν μπορεί να «προφητέψει» ούτε τη μορφή που θα έχουν οι πρωτογενείς μονάδες παραγωγής σε δεκαπέντε χρόνια ούτε τι θα απογίνει ο οικιστικός πλούτος των περίπου 590 οικισμών της Μεσσηνίας. Το μόνο σίγουρο είναι ότι αποτελεί τεράστιο λάθος να σχεδιάζεις τον πρωτογενή τομέα των επόμενων δεκαετιών με δημογραφικά δεδομένα του προηγούμενου αιώνα, αγνοώντας την τεχνολογική πρόοδο αλλά και την αλλαγή του ανθρώπινου δυναμικού, που ήδη συντελείται.
