Τα capital controls θέλουμε να ελπίζουμε ότι θα αποτελέσουν παρελθόν πολύ σύντομα. Ήταν μια απρόβλεπτη κατάσταση για την οποία προφανώς και δεν ευθύνονται οι εταιρείες που είχαν αναλάβει την κατασκευή έργων. Το πρόβλημα όμως είναι ότι τα έργα έπρεπε να είχαν τελειώσει από το 2014, πολύ πριν δηλαδή τις κλειστές τράπεζες. Να σημειώσουμε ότι πρόκειται για οδικά έργα συντήρησης και βελτίω- σης (Ριζόμυλος - Κορώνη 400.000 ευρώ, Άγιος Γεώργιος - Δώριο 600.000 και Μηλέα - Παναγιά Γιάτρισσα - όρια νομού 240.000).
Και το ερώτημα είναι, γιατί δεν τελειώνουν στην ώρα τους έργα που δεν είναι ιδιαίτερα μεγάλα και σύνθετα; Τι είναι αυτό που οδηγεί συστηματικά σε παρατάσεις έργα τα όποια από τη φύση τους θα έπρεπε να τελειώνουν αμέσως μετά την ανάθεσή τους; Ποιος φταίει για το ότι όλο το καλοκαίρι πολυσύχναστος και τουριστικός δρόμος, όπως το τμήμα Ριζόμυλος - Κορώνη, δεν είχε βελτιωθεί όπως είχε σχεδιαστεί; Η απάντηση στα ερωτήματα είναι γνωστή: Ευθύνεται ο… Χατζηπετρής! Είναι προφανές ότι θα πρέπει να σταματήσει να ευθύνεται ο συγκεκριμένος κύριος αλλά για να συμβεί αυτό θα πρέπει να υπάρξουν σημαντικές αλλαγές. Το σύστημα παραγωγής δημοσίων έργων της χώρας είναι βαριά άρρωστο. Δεν είναι δυνατόν για κάποια μικροέργα συντήρησης δρόμων να απαιτούνται παρατάσεις και κόντρα παρατά- σεις. Δεν μπορεί την ώρα που άλλοι ανακαλύπτουν νερό στον Αρη, εμείς να μην μπορούμε να ξύσουμε δυο στροφές και να ρίξουμε 10 φορτηγά άσφαλτο και να θέλουμε… παράταση.
Αρκετά έχει κρατήσει αυτό το καλαμπούρι. Όλοι μας ξέρουμε τι ακριβώς εξυπηρετεί και τι τροφοδοτεί όλο αυτό το σύστημα. Μια χαρά βολεύονται με αυτό μια σειρά από υποσυστήματα και συμφέροντα που ξεκινούν από την πολιτική ηγεσία -τοπική και κεντρική-, περνούν από το μακρύ χέρι της γραφειοκρατίας και φτάνουν στους δεκάδες μικρούς εργολάβους. Το συγκεκριμένο σύστημα παραγωγής δημοσίων έργων βολεύει πολύ κόσμο, γι’ αυτό και διατηρείται εδώ και πάρα πολλά χρόνια ουσιαστικά ανέπαφο. Το πολιτικό ζήτημα είναι αν μετά από όσα έχουν συμβεί τα τελευταία χρόνια στη χώρα υπάρχει διάθεση και πολιτική βούληση για να αλλάξει. Θα προωθηθούν νομοθετικές ρυθμίσεις έτσι ώστε το Δημόσιο να δημοπρατεί ένα έργο και να υπάρχει συγκεκριμένο και απολύτως δεσμευτικό χρονοδιάγραμμα τόσο για το κόστος και για την πληρωμή όσο και για τα χαρακτηριστικά και την ποιότητα του έργου;
Δεν είμαστε αισιόδοξοι και αυτό γιατί η συζήτηση μέχρι τώρα περιορίζεται στο επίπεδο της ιδεατής μάχης κατά της διαπλοκής. Παλεύουν δηλαδή με τη διαπλοκή στα λόγια και αυτό που ουσιαστικά προωθείται είναι ένα νέο μοίρασμα της πίτας των έργων έτσι ώστε είτε να γίνουν περισσότεροι οι δικαιούχοι είτε να πάρουν τη θέση των παλιών καινούργιοι. Είναι προφανές ότι αυτό δεν είναι ό,τι έχει ανάγκη η οικονομία και η χώρα. Η επικέντρωση στα μεγάλα συμφέροντα και τη δήθεν μάχη μαζί τους είναι φανερό ότι χρησιμοποιείται ως άλλοθι για να μην γίνει τίποτα ουσιαστικό. Όσο δεν δημιουργείται θεσμικό πλαίσιο που θα προωθεί τη διαφάνεια και την αποτελεσματικότητα στην παραγωγή δημόσιων έργων θα έχουμε ψεύτικες αντιπαραθέσεις. Τους πολίτες δεν τους ενδιαφέρει ποιος παίρνει τα έργα και ποιο είναι το επίθετό του. Αυτό που θέλει είναι να γνωρίζει ότι το έργο αξίζει τα λεφτά του.
Οι συνωμοσιολογικές προσεγγίσεις είναι το αγαπημένο θέμα αυτών που προσπαθούν να κρύψουν και να κρυφτούν πίσω από απίθανες θεωρίες. Το ζητούμενο είναι οι καθαροί κανόνες που θα καταστήσουν το κράτος αποτελεσματικό και δίκαιο. Τα υπόλοιπα είναι γι’ αυτούς που επειδή έμαθαν να ασχολούνται με εργάκια και μικροδιευθετήσεις θέλουν να κρατήσουν τα πάντα στο μικρό και ελεγχόμενο κόσμο των φτωχοδιαβόλων. Έτσι δεν πρόκειται όμως ποτέ να πάμε μπροστά, μια ζωή θα σερνόμαστε και θα θέλουμε δέκα παρατάσεις για να κλείσουμε μια λακκούβα που τελικά έχει μετατραπεί σε καταβόθρα, μέσα στην οποία βουλιάζουμε όλοι μας.
panagopg@gmail.com
