Τετάρτη, 26 Νοεμβρίου 2025 19:45

Υποθέσεις, υπαναχωρήσεις και προνόμια

Γράφτηκε από

Υποθέσεις, υπαναχωρήσεις και προνόμια

Του Φίλιππου Ζάχαρη (zachfil64@gmail.com)

Οι υποθέσεις ανοίγουν και κλείνουν και οι εραστές των προνομίων πανηγυρίζουν μετά από κάθε επιτυχία που καταγράφουν στο κοινωνικό πεδίο, αφού για να σημειωθούν, θα πρέπει πρώτα απ΄όλα να υπάρξουν οι κυρίαρχες υπαναχωρήσεις – βάλσαμο για την κοινωνία της ανομοιογένειας.

Οι υπηρεσίες που παρέχονται, είναι σε κάθε περίπτωση λυτρωτικές, το άδειασμα του άλλου είναι σε τούτο τον ανταγωνισμό η βασική προϋπόθεση για την ανέλιξη και την κερδοφόρα πορεία εν μέσω πλήθους αψιμαχιών, που σε κάθε περίπτωση αποβαίνουν πάντα αισίως από την μία ή την άλλη πλευρά.

Όλος αυτός ο παρατεταμένος αγώνας για προνόμια και οικονομική ανέλιξη οδηγεί πάντα σε περιφανείς νίκες και ήττες, σε ζητωκραυγές ή παραληρήματα, σε κατηγοριοποιήσεις και διακρίσεις σε τούτο το δύσμορφο ενεργητικό πεδίο.
Καθώς οι κύκλοι αυτοί επαναλαμβάνονται, το άνοιγμα και το κλείσιμο των υποθέσεων μοιάζει με ρυθμική ανάσα μιας κοινωνίας που παλεύει να ισορροπήσει πάνω στην ίδια της την ευθραυστότητα.

Οι εραστές των προνομίων, χορτασμένοι από την επόμενη νίκη , δεν αντιλαμβάνονται πως κάθε θρίαμβος αφήνει πίσω του μια σκιά, ένα ίχνος απώλειας κάποιου άλλου. Γιατί τίποτε δεν κερδίζεται δίχως να μετακινηθεί ένα βάρος, δίχως να θιγεί μια ισορροπία.

Και μέσα σε αυτό το διαρκές παζάρι αισθημάτων και συμφερόντων, οι άνθρωποι μαθαίνουν να υποδύονται ρόλους. Ρόλους που άλλοτε τους προστατεύουν κι άλλοτε τους φυλακίζουν. Η υπαναχώρηση εμφανίζεται σαν πράξη στρατηγικής, συχνά όμως δεν αποτελεί παρά το προσωπείο μιας βαθύτερης φθοράς, μιας αποδοχής πως ο αγώνας δεν διεξάγεται για την ουσία, αλλά για το βλέμμα του άλλου, για μια θέση στην ασταθή ιεραρχία μιας ανομοιογενούς κοινότητας.

Κάθε επιτυχία, όσο λαμπερή κι αν μοιάζει, φέρει μέσα της το σπέρμα της επόμενης σύγκρουσης. Και κάθε ήττα, όσο οδυνηρή και αν είναι, μπορεί να γίνει αφετηρία μιας νέας μορφής αντοχής. Έτσι, το κοινωνικό πεδίο, αυτό το δύσμορφο και διαρκώς μεταβαλλόμενο ανάγλυφο, δεν είναι παρά ο καθρέφτης των ανθρώπινων φιλοδοξιών, ένας χώρος όπου οι ψυχές μετριούνται όχι μόνο από το βάρος τους, αλλά κι από τις διάχυτες σκιάσεις που αφήνουν.

Και όσο οι κινήσεις επαναλαμβάνονται, το πεδίο μοιάζει να διαλύεται σε στρώματα αόρατων ρευμάτων. Οι πράξεις χάνουν το περίγραμμά τους και γίνονται αναθυμιάσεις, αναμονές, αχνές μετατοπίσεις που δεν ξέρεις αν συνέβησαν ή αν απλώς τις φαντάστηκες. Οι νίκες και οι ήττες αφήνουν πίσω τους μόνο αποχρώσεις - όχι μορφές, όχι πρόσωπα. Μια κυματοειδής παλμικότητα που θυμίζει πως τίποτε δεν μένει ακίνητο, ακόμη κι όταν όλα μοιάζουν στάσιμα.

Οι υπαναχωρήσεις, ενίοτε απτές και υπολογισμένες, εκχωρούν τη θέση τους σε μια αδιόρατη ρευστότητα. Σαν να μην υποχωρεί κανείς, αλλά το ίδιο το νόημα, διαλύοντας τις άκρες του σε ένα μετέωρο που δεν γνωρίζει σύνορα. Κι οι επιτυχίες, που κάποτε είχαν βάρος, αιωρούνται σαν σκόνη φωτός που παγιδεύεται σε ένα λοξό φως χωρίς πηγή και προέλευση.

Το κοινωνικό πεδίο, όσο και να το ονομάζουμε, γίνεται τελικά ένα άυλο τοπίο από αντανακλάσεις. Εναλλαγές που δεν προσδιορίζονται από υποκείμενα αλλά από τα κενά μεταξύ τους. Κενά που λειτουργούν σαν περάσματα, σαν δονήσεις που άλλοτε συγκλίνουν κι άλλοτε διαφεύγουν χωρίς κατεύθυνση. Ίσως εκεί κατοικεί η πραγματική κίνηση, σε αυτό το παρασιτικό ανάμεσα, όπου όλα γεννιούνται και χάνονται χωρίς να αποκτηθούν ποτέ.

Και μέσα σε αυτήν τη διάχυτη, άπιαστη ροή, η φιλοδοξία και η παραίτηση ουσιαστικά δεν διαφέρουν. Είναι σαν δύο όψεις μιας ίδιας, ασταθούς επιφάνειας που αναδιπλώνεται συνεχώς πάνω στον εαυτό της. Τίποτε δεν κυριαρχεί οριστικά, τίποτε δεν ανήκει σε κανέναν.

Μόνο η ανεπαίσθητη κυκλικότητα παραμένει — μια παλίνδρομη κίνηση που θυμίζει πως η πραγματικότητα ίσως δεν είναι παρά το ίχνος που αφήνει η προσπάθεια να την αγγίξεις.

Με το άγγιγμα όμως αυτής της πραγματικότητας αποκαλύπτεται η διαφοροποιημένη κοινωνική εκδοχή, η προσωποποιημένη ήττα και νίκη.

Ένα πεδίο ανταγωνισμού που δεν παράγει ισοτιμία από την στιγμή που οι προσωπικές φιλοδοξίες και τα πάθη καταγράφονται ανομοιογενώς στα ανταγωνιστικά πεδία. Με μία νίκη και εξατομικευμένα χαρισματικά προνόμια, με πανηγύρια και θρήνους, με θριαμβολογίες και χλαπαταγή.

Με την τοποθέτηση εμποδίων, εικονικών ή πραγματικών για την εξαγωγή των ανάλογων συμπερασμάτων στο ιεραρχικό πεδίο.

Για μια πλάνη που έγινε η βασική ορατή αληθοφάνεια για τους εραστές της τρέχουσας επικαιρότητας που άλλους αναδεικνύει νικητές και άλλους χαμένους αναλόγως των υπαναχωρήσεων και χαρισμάτων υπό καθεστώς μη ευγενούς άμιλλας.