Καθώς πλησιάζει η επίσημη έναρξη της θερινής τουριστικής περιόδου, οι επιχειρήσεις του κλάδου βρίσκονται αντιμέτωπες με ένα από τα πιο σοβαρά προβλήματα των τελευταίων ετών: την έλλειψη προσωπικού. Παρά τις αυξημένες ανάγκες και τις προσδοκίες για δυνατή σεζόν, το 43% των επιχειρήσεων δηλώνει ότι δυσκολεύεται να βρει εργαζόμενους, οδηγώντας σε αυξανόμενη εξάρτηση από προσωπικό τρίτων χωρών — μια τάση που πλέον δείχνει να παγιώνεται
Η φετινή τουριστική σεζόν αναμένεται να ξεκινήσει με 60.000–80.000 κενές θέσεις εργασίας, σύμφωνα με τις εκτιμήσεις. Έρευνα του ΙΤΕΠ για το Ξενοδοχειακό Επιμελητήριο Ελλάδος έδειξε ότι το 2023 μία στις πέντε θέσεις στα ξενοδοχεία παρέμεινε ακάλυπτη. Όπως δηλώνει ο αντιπρόεδρος της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Ξενοδόχων, Ηρακλής Τσιτλακίδης, η έλλειψη προσωπικού είναι έντονη και φέτος, κυρίως στα ξενοδοχεία, αλλά και στην εστίαση, προκαλώντας σοβαρό προβληματισμό στον κλάδο.
Μετά την πανδημία, παρατηρείται γενικευμένος προβληματισμός για τη στελέχωση όχι μόνο στον τουρισμό, αλλά και σε άλλους τομείς της εθνικής οικονομίας, η οποία ωστόσο παρουσιάζει ανάπτυξη. Στον τουρισμό, το πρόβλημα είναι εντονότερο, καθώς το ανθρώπινο δυναμικό αποτελεί βασικό στοιχείο της εμπειρίας του επισκέπτη. Η ανασφάλεια των εργαζομένων, ειδικά σε έναν κατά βάση εποχιακό κλάδο, είναι κατανοητή και επηρεάζει άμεσα τη διαθεσιμότητα προσωπικού.
Ο κ. Τσιτλακίδης αναφέρει ότι οι ξενοδοχειακές επιχειρήσεις έχουν διαχρονικά ιδιαιτερότητες στη λειτουργία τους, οι οποίες σχετίζονται με τις απαιτήσεις της τουριστικής δραστηριότητας. Όσον αφορά τις αποδοχές, τονίζει ότι ο κλάδος των ξενοδοχείων υπογράφει σταθερά συλλογικές συμβάσεις εργασίας, ακόμα και κατά τη διάρκεια της οικονομικής κρίσης, προσφέροντας μάλιστα αυξήσεις. Αυτό, όπως υποστηρίζει, διαφοροποιεί θετικά τις αποδοχές στον τουρισμό σε σχέση με άλλους κλάδους, ειδικά τα τελευταία χρόνια.
Ο κ. Τσιτλακίδης υποστηρίζει ότι η απασχόληση εργαζομένων από τρίτες χώρες στον τουρισμό λειτουργεί κυρίως ως προσωρινό και συμπληρωματικό μέτρο, με στόχο να διατηρηθεί ο αυθεντικός χαρακτήρας του ελληνικού τουρισμού. Ωστόσο, ο πρόεδρος των ξενοδόχων Χαλκιδικής, κ. Τάσιος, εκτιμά ότι η μετάκληση προσωπικού αποτελεί πλέον αναγκαία και μόνιμη λύση, καθώς μόνο στη Χαλκιδική υπάρχουν περίπου 2.000 κενές θέσεις λίγο πριν την έναρξη της θερινής σεζόν.
Προσπαθούμε με τις μετακλήσεις από τις τρίτες χώρες να βρούμε κάποιες λύσεις, δεν είναι εύκολο γιατί υπάρχουν γραφειοκρατικές αγκυλώσεις και ζητούμενα στα προξενεία του εξωτερικού. Από εκεί και πέρα έχουμε κάνει μια προσπάθεια σαν Ένωση Ξενοδοχείων Χαλκιδικής με τη ΜΚΟ «ΜΕΤΑδραση» για να μπορούμε να δουλέψουμε μέσω των δομών φιλοξενίας με ανθρώπους που έχουν τη δυνατότητα να εργαστούν στην Ελλάδα. Είναι ένα σύνθετο ζήτημα στο οποίο δεν υπάρχουν πια δικαιολογίες, δηλαδή η ανεργία είναι πια κάτω από 10% άρα δεν τίθεται ζήτημα αν παίρνω Έλληνα.
Ο τουρισμός και τα ξενοδοχεία αντιμετωπίζουν έντονη εποχικότητα, την οποία η ελληνική αγορά επιδιώκει να περιορίσει, αλλά όχι με τα επιθυμητά αποτελέσματα. Οι εργαζόμενοι από τρίτες χώρες αρχίζουν να καθιερώνονται ως κανονική λύση και όχι μόνο συμπληρωματική, καθώς η ανάγκη για προσωπικό είναι επιτακτική. Τονίζεται ότι στο τέλος μετρά η ποιότητα της υπηρεσίας, η οποία απαιτεί εκπαίδευση και επαγγελματισμό, και πως πρέπει να ξεπεραστούν οι γραφειοκρατικές αγκυλώσεις.