Μετά την κατάληψη της Πυλίας από τον Ιμπραήμ, και κάτω από το βάρος της φυλάκισης των αντικυβερνητικών «ανταρτών οπλαρχηγών», στις 28 Απριλίου 1825 ο Παπαφλέσσας ξεκίνησε εκστρατεία για τη νοτιοδυτική Πελοπόννησο με στόχο να ανακόψει την προέλαση του Ιμπραήμ στη Μεσσηνία και να εμποδίσει την είσοδό του στο κέντρο της Πελοποννήσου.
Πριν ξεκινήσει από το Ναύπλιο, εισηγήθηκε στην κυβέρνηση την παροχή αμνηστίας στους πολιτικούς κρατουμένους στην Ύδρα. Στις 16 Μαΐου και οι Μανιάτες οπλαρχηγοί ζήτησαν την αποφυλάκιση των κρατουμένων. Τελικά, κάτω από τις πολύπλευρες πιέσεις, οι φυλακισμένοι ελευθερώθηκαν στις 18 Μαΐου 1825.
Το πρωί της 19ης Μαΐου 1825 ο Παπαφλέσσας, οι καπετάνιοι που τον ακολούθησαν και πολλοί στρατιώτες πήγαν στις θέσεις που έπρεπε να οχυρωθούν για την αναμέτρηση με τις ορδές του Ιμπραήμ. Αφού εγκρίθηκε η θέση, αποφάσισαν όλοι μαζί να γίνουν τρία οχυρώματα (ταμπούρια) με τέτοιο τρόπο ώστε να μπορεί να υπερασπίζεται το ένα το άλλο. Θύματα της έλλειψης «υπηρεσίας πληροφοριών» δεν κατάφεραν να προσδιορίσουν το μέγεθος του εχθρικού στρατεύματος ούτε την ώρα της επίθεσης. Ο Ιμπραήμ κατάφερε να αιφνιδιάσει και να τρομοκρατήσει το γενναίο σώμα των ανδρών του Παπαφλέσσα που ουσιαστικά δεν πρόλαβε να ολοκληρώσει την κατασκευή των οχυρωμάτων. Το επόμενο πρωινό, μόλις δύο ημέρες μετά την αποφυλάκιση των «ανταρτών» και την τοποθέτηση των Θεόδωρου Κολοκοτρώνη και Πετρόμπεη Μαυρομιχάλη αρχηγών του ασύστατου «περί το Νεόκαστρον Ελληνικού στρατοπέδου», στις 20 Μαΐου οι αμυνόμενοι ταμπουρώθηκαν πρόχειρα. Η θέα των Αιγυπτίων τους έκοψε την ανάσα. Παρά τη σχετική αισιοδοξία του Παπαφλέσσα πολλοί στρατιώτες αλλά και καπετάνιοι έφυγαν. Όσοι έμειναν, κι’ αυτοί δεν ήταν περισσότεροι από επτακόσιοι, άκουσαν τον θερμό λόγο της ψυχής του Παπαφλέσσα:
…«Πιστεύω αδιστάκτως ότι θα είμεθα νικηταί αλλ’, ο μη γένοιτο, και νικηθώμεν, θα αδυνατίσωμεν την δύναμιν του εχθρού, πολλούς Τούρκους θα χάση, και την μάχην μας θα την ονομάσουν ιστορικώς, Λεωνίδειον μάχην, Παππαγεώργη!»…
Όσοι έμειναν πολέμησαν γενναία. Ελάχιστοι διασώθηκαν. Ο αποφασισμένος Υπουργός των Εσωτερικών Γρηγόριος Δικαίος-Παπαφλέσσας, θυσιάστηκε στα ταμπούρια, στο Μανιάκι σε μια ύστατη και απέλπιδα προσπάθεια νίκης ή παραδειγματικής θυσίας. Μετά το τέλος της άνισης μάχης ο Ιμπραήμ πασάς πήγε στο οχύρωμα του Παπαφλέσσα και οι στρατιώτες του βρήκαν το αποκεφαλισμένο σώμα του ανάμεσα σε πλήθος πτωμάτων. Σήκωσαν το άψυχο σώμα, το έδεσαν και το στήριξαν έτσι που ο Παπαφλέσσας φαινόταν να στέκεται μπροστά τους σαν να ήταν ζωντανός. Ο Ιμπραήμ στάθηκε τότε μπροστά του και αφού τον παρατήρησε για λίγο, κατά την παράδοση, τον φίλησε.
Τα σώματα των ηρώων της μάχης έμειναν άταφα κι έγιναν βορά ορνέων και ανάλωμα καταιγίδων. Τα οστά των θυσιασθέντων, ανακατεμένα, έμεναν στα ταμπούρια έκθετα, και κανείς δεν μπορούσε να αναγνωρίσει ποια ήταν του Παπαφλέσσα ή του Πιέρου Βοϊδή, ποια ήταν του Αθανασούλη Καπετανάκη, του Αναστάση Γυφτάκη, του Μπουχανά, του Παναγιώτη Κεφάλα και τόσων άλλων. Για πολλά χρόνια μετά, έμεναν ακόμα άταφα στα ταμπούρια στο Μανιάκι. Τα οστά συγκεντρώθηκαν και τοποθετήθηκαν σε μικρό τύμβο που βρίσκεται στο ιερό του μικρού ναού της Αναστάσεως που χτίστηκε εκεί το 1911. Το 1939, για τον ίδιο λόγο, χτίστηκε εκεί και μια οξεία πυραμίδα, ένας αναμνηστικός, χτιστός οβελίσκος για τη θυσία τους.
Αθάνατοι!
