Επί της Μελέτης Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων για την εκμετάλλευση Λιγνιτωρυχείων εκτάσεως 477.005 στρεμμάτων εντός της 30ης Ο.Π του Νομού Μεσσηνίας που βρίσκεται στην περιοχή Χωματερό – Φαλάνθη Κορώνης, του Δήμου Πύλου της Περιφερειακής Ενότητας Μεσσηνίας της Περιφέρειας Πελοποννήσου.

Ενιστάμεθα κατά του περιεχομένου της ΜΠΕ για τους πιο κάτω λόγους:

Γενικοί λόγοι

Το περιεχόμενο της ΜΠΕ κρίνουμε ότι είναι ανεπαρκές διότι ασχολείται λεπτομερειακά με δευτερευούσης φύσης και κυρίως τεχνικά θέματα ενώ δεν ασχολείται καν με τα ουσιώδη θέματα που οφείλει μια Επιστημονική ΜΠΕ να ασχοληθεί και ειδικότερα όταν αφορά ορυχείο λιγνίτη.
Δεν υπάρχει εναλλακτικό σενάριο που είναι προϋπόθεση του Νόμου ύπαρξης του και συγκεκριμένα εναλλακτικό σενάριο για τη λειτουργία ΑΠΕ έναντι της κύριας επιλογής.
Το περιεχόμενο μιας ΜΠΕ δεν αφορά μόνο το στενό περιβάλλον του έργου στο οποίο αναφέρεται. Οι επιπτώσεις είναι κατ’ αρχήν τοπικές αλλά μπορεί να αφορούν την ευρύτερη περιοχή αλλά και γενικότερα το περιφερειακό, εθνικό αλλά και το παγκόσμιο περιβάλλον.
Είναι γνωστό ότι ένα ορυχείο έχει κυρίως τοπικής εμβέλειας επιβάρυνση και θα πρέπει να εντοπιστούν οι τοπικές επιπτώσεις και να ληφθούν τα ενδεδειγμένα μέτρα. Όμως ένα ορυχείο άνθρακα και στη συγκεκριμένη περίπτωση το ορυχείο λιγνίτη αυτής της περιοχής έχει περιφερειακές, εθνικές αλλά συγχρόνως και παγκόσμιες επιπτώσεις.
Ελεγκτέο και γεγονός που καθιστά άκυρη τη μελέτη στην περίπτωση αυτής της ΜΠΕ είναι το ότι ο Συντάκτης της κ. Αριστείδης Μπαρούνης, Διπλωματούχος Μηχανικός Μεταλλείων είναι ταυτόχρονα συντάκτης της μελέτης και επιβλέπων μηχανικός ολόκληρου ορυχείου έκτασης 1800 στρεμμάτων και ειδικότερα του κρινόμενου ορυχείου των 477 στρεμμάτων. Επί πλέον έτσι εξηγείται ότι δεν εξετάστηκε η εναλλακτική έως και η αρνητική εκδοχή της λειτουργίας του ορυχείου ως οφείλουν όλες οι ΜΠΕ να εξετάζουν για τα έργα που μελετούν. Εξ άλλου η σύμπτωση Μελετητή και επιβλέποντα του έργου δεν παρέχει τα εχέγγυα αμεροληψίας της μελέτης.  

Ειδικοί λόγοι

Τοπικοί και περιφερειακοί

Α.  Μια ΜΠΕ που αφορά σε ορυχείο οφείλει να έχει ως συνοδευτική μελέτη μια Υδρολογική Μελέτη. Αναφέρεται στη ΜΠΕ ότι το βάθος του κοιτάσματος του κυρίως ορυχείου βρίσκεται σε βάθος 40-45 μέτρων από την επιφάνεια του εδάφους. Δεν αναφέρεται καν στην υδρολογική κατάσταση της περιοχής και της εγγύτερα ευρύτερης περιοχής. Αντιπαρέρχεται το θέμα αυτό με μόλις 12 λέξεις.
Στη σελ. 31 της ΜΠΕ αναφέρει «ξερά»: «… δεν διαταράσσεται το υδάτινο σύστημα γιατί ο υδάτινος ορίζοντας βρίσκεται σε μεγάλο βάθος». Αυθαίρετα και αντιεπιστημονικά ο μελετητής αναρμοδίως αποφαίνεται για την υδρογεωλογία της περιοχής. Η απόφανση για τον υδροφόρο ορίζοντα είναι αποκλειστική αρμοδιότητα υδρογεωλόγου με μελέτη που στην περίπτωση αυτή δεν υπάρχει. Και μόνο για το λόγο αυτό η ΜΠΕ πάσχει ακυρότητας και πρέπει να απορριφθεί.
Β.  Οι εργασίες του ορυχείου δεν θα είναι μόνο τοπικές και οι επιπτώσεις δεν θα είναι ΜΟΝΟ τοπικές που θα αφορούν αποκλειστικά την περιοχή των 500 περίπου στρεμμάτων.
Ο λιγνίτης του ορυχείου περίπου 5 εκατομμύρια τόνοι θα μεταφέρονται με υπερμεγέθη φορτηγά αυτοκίνητα μέχρι τον τόπο καύσης τους στις εγκαταστάσεις της ΔΕΗ στα ορυχεία της Μεγαλόπολης και για μια συνεχή περίοδο 20 ετών !! μέσω ενός ανεπαρκέστατου οδικού δικτύου. Οι επιπτώσεις θα είναι τεράστιες για μια ολόκληρη 20ετία. Ολόκληρο το τοπικό οδικό δίκτυο που θα εξυπηρετήσεις αυτές τις μεταφορές είναι εντελώς ανεπαρκές αλλά θα υποστεί και τεράστιες φθορές και ρυπάνσεις από τα αιωρούμενα σωματίδια των λιγνιτών. Ομοίως και οι οχλήσεις των παροδίων  θα είναι σημαντικότατες. Υπάρχει κίνδυνος επίσης για πρόκληση ατυχημάτων. Αυτό αφορά και τη Νέα Εθνική Οδό που κατασκευάζεται σήμερα. Για τις επιπτώσεις αυτές δεν γίνεται καμία απολύτως αναφορά. Και μόνο για το λόγο αυτό η ΜΠΕ είναι ανεπαρκής και επομένως απορριπτέα.
Γ.  Το ορυχείο απέχει μόλις 300 μέτρα από κατοικημένη περιοχή – οικισμός Φαλάνθης. Για το ποιες μπορεί να είναι, ακόμη και ενδεχόμενα, οι επιπτώσεις στην υγεία αλλά και την ποιότητα ζωής των κατοίκων δεν λέγεται απολύτως τίποτα. Δεν υπάρχει οδικό δίκτυο που να μπορεί να εξυπηρετήσει μεταφορές 5 εκατομμυρίων τόνων λιγνίτη με υπερμεγέθη φορτηγά αυτοκίνητα για ένα συνεχές διάστημα 20 ετών με υπολογιζόμενες διελεύσεις των φορτηγών αυτών - τουλάχιστον 100-150 ημερησίως!!! Αναμένονται τουλάχιστον 250.000 αναχωρήσεις και 250.000 αφίξεις και συνολικά 500.000 αφιξοαναχωρήσεων αυτών των φορτηγών για αυτό το διάστημα των 20 ετών !!
Δ.  Ενώ γίνεται λεπτομερής αναφορά και υπολογισμοί στο ενεργειακό κόστος για την ανόρυξη του λιγνίτη δεν γίνεται καμία απολύτως, έστω και νύξη, για το ενεργειακό κόστος της μεταφοράς των 5 εκατομμυρίων τόνων λιγνίτη σε μια απόσταση περίπου 100 χιλιομέτρων ως και επιστροφής των ίδιων 100 χιλιομέτρων των οχημάτων στο λιγνιτωρυχείο. Ητοι για κάθε φορτίο απαιτείται να διανύει κάθε όχημα 200 χιλιόμετρα. Αν υπολογίσουμε ότι θα πραγματοποιηθούν 500.000 αφιξοαναχωρήσεις στη διάρκεια των 20 ετών και αν υπολογίσουμε ότι για κάθε 3 χιλιόμετρα απαιτείται η κατανάλωση ενός λίτρου πετρελαίου, προκύπτει ότι θα διανυθούν για 500.000 χιλιάδες διαδρομές Χ 100 χιλιόμετρα για κάθε διαδρομή δηλ. συνολικά  50.000.000 πενήντα εκατομμύρια χιλιόμετρα. Αν υπολογίσουμε ότι για κάθε 3 χιλιόμετρα απαιτείται 1 λίτρο πετρέλαιο η συνολική ποσότητα που θα καταναλωθεί για τη μεταφορά αυτής της ποσότητας των 5 εκατομμυρίων τόνων λιγνίτη θα ανέλθει σε 16.666.666 λίτρα πετρελαίου ή 16.666 δεκαέξι χιλιάδων εξακοσίων εξήντα έξι τόνων ΠΕΤΡΕΛΑΙΟΥ !! συνολικής δαπάνης σε σημερινές τιμές Χ 1,60 ΕΥΡΩ το λίτρο 26.666.666 ΕΥΡΩ περίπου 27 εκατομμύρια ΕΥΡΩ !! Όσον αφορά στα λιπαντικά που απαιτούνται για τη διάνυση των 50 εκατομμυρίων χιλιομέτρων απαιτούνται περίπου 8.000.000 λίτρα ή περίπου 8 χιλιάδες τόνοι σύμφωνα με τα δεδομένα της ΜΠΕ, συνολικής αξίας 15 περίπου εκατομμυρίων ΕΥΡΩ. Όσον αφορά στις επισκευές, τα ανταλλακτικά και τις αποσβέσεις για τη διάνυση αυτών των 50 εκατομμυρίων χιλιομέτρων, απαιτούνται αρκετά εκατομμύρια που δεν μπορούν να υπολογιστούν επακριβώς.
Αυτές οι δαπάνες είναι ή δεν είναι εξωφρενικές σε σχέση με το αναμενόμενο αποτέλεσμα; !!
Ε.  Ερωτήματα που χρήζουν απαντήσεων είναι:
1ον Ποια είναι η τιμή ανά τόνο παραδοτέου λιγνίτη στη ΔΕΗ και αν υπάρχει προ της σύνταξης της ΜΠΕ σύμβαση της ΔΕΗ με την εταιρεία “COUVRA HOLDINGS GIMITED”, αγνώστων συμφερόντων (αναφέρονται στη ΜΠΕ μόνον κάποιοι υπεύθυνοι) για όλες τις λεπτομέρειες π.χ ποσότητες, χρόνοι, τιμές κλπ. και
2ον Αν το Δημόσιο έχει εμπλακεί στο έργο αυτό, έχει δώσει τη συγκατάθεσή του, έχει αναλάβει τις ευθύνες του και με ποιό σκεπτικό και ποιο οικονομικό όφελος για τον εθνικό προϋπολογισμό. Από την εποχή της παραχώρησης της αρχικής μεταλλειοκτησίας, που τελικά μεταβιβάστηκε στους κληρονόμους Η. Παπαλόη, και από αυτούς και με βάση με το πρόσφατο υπ’ αριθ. 7194/18-5-2011 συμβόλαιο της Συμβολαιογράφου Αθηνών Αντιγόνης Παναγιώτου Κωστοπαναγιώτου, εταίρο της «ΣΥΜΒΟΛΑΙΟΓΡΑΦΙΚΗΣ ΕΤΑΙΡΕΙΑΣ ΑΘΗΝΩΝ Χ.ΣΤΕΙΡΟΣ – Φ.ΚΤΕΝΑ – Α. ΚΩΣΤΟΠΑΝΑΓΙΩΤΟΥ και περιήλθε στη νομή, κατοχή και ακώλυτη εκμετάλλευση στην ανωτέρω εταιρεία, τα παγκόσμια δεδομένα της Κλιματικής Αλλαγής έχουν αλλάξει και έχουν ανατρέψει παρόμοιους σχεδιασμούς.
ΣΤ. Για τη λειτουργία των μηχανημάτων εξόρυξης υπολογίζονται από τη μελέτη να καταναλωθούν 8.000.000  περίπου λίτρα ή 8.000 τόνοι πετρελαίου και 200 τόνοι λιπαντικών. Θεωρούμε ότι αυτή η δαπάνη είναι πολύ μετριοπαθής. Ωστόσο  δαπάνη σημαντική.
Ζ.  Η επιλογή του εθνικού αλλά και τοπικού σχεδιασμού για την περιοχή είναι ο πρωτογενής τομέας και η αναψυχή. Ο νέος σχεδιασμός είναι άκυρος και δεν ερείδεται στο Νόμο, δεδομένου ότι ολόκληρη σχεδόν η περιοχή της Κορώνης είναι λιγνιτοφόρος και το συγκεκριμένο ορυχείο είναι μέρος έκτασης 1800 στρεμμάτων που περιέχουν λιγνίτες. Γιατί επιλέχθηκαν μόνο τα 447 στρέμματα από τα 1800 δηλ. μόνο το ¼; Είναι απλώς η αρχή; 

Εθνικοί και παγκόσμιοι λόγοι

Στη Σύμβαση του Κυότο, το 2004 έχει συμφωνηθεί από συμβαλλόμενα μέρη ότι η καύσεις άνθρακα και λιγνίτη θα επιβαρύνονται με τέλη ρύπων άνθρακα. Η Ελλάδα λοιπόν πληρώνει για το λιγνίτη που καίει η ΔΕΗ. Αυτό σημαίνει ότι ο λιγνίτης στην ουσία είναι «καταδικασμένος» και εξαγοράζει την καταδίκη του πληρώνοντας εμείς οι πολίτες εκατοντάδες εκατομμύρια ευρώ και από το 2013 πάνω από 1 δις ΕΥΡΩ το χρόνο για την υπάρχουσα κατάσταση.       
Για τους λιγνίτες και γενικά τον άνθρακα που χρησιμοποιείται για κάθε είδους καύσεις αλλά ειδικότερα για την παραγωγή ηλεκτρικού ρεύματος, έχει αποφανθεί η συντριπτική πλειοψηφία των επιστημόνων που ασχολούνται με τα φυσικά φαινόμενα της λειτουργίας του πλανήτη μας (μετεωρολόγοι, φυσικοί, οικολόγοι, βιολόγοι, ιατροί κλπ) ότι η καύση τους προκαλεί την επίταση του φαινομένου του θερμοκηπίου και συνακόλουθα συμβάλλει στην κλιματική ανατροπή και αλλαγή του κλίματος επί τα χείρω.
Για το θέμα της κλιματικής αλλαγής έχει αποφανθεί τελεσίδικα η αρμόδια Διακυβερνητική Επιτροπή για την Κλιματική Αλλαγή (IPCC) του ΟΗΕ με εκθέσεις της που έχουν βραβευτεί τα μέλη της με βραβείο Νόμπελ, ότι η κλιματική αλλαγή οφείλεται κυρίως σε ανθρωπογενείς παράγοντες με σημαντικότερο παράγοντα τις καύσεις άνθρακα.
Ο πρόεδρος της Επιτροπής, Δρ. Rajendra Pachauri, όταν έλαβε το Νόμπελ Ειρήνης το 2007 για λογαριασμό της Επιτροπής για την Κλιματική Αλλαγή, δήλωσε ενώπιον των μελών της Ακαδημίας της Σουηδίας τα εξής βαρυσήμαντα: «Αν παραμείνουμε αδρανείς μέχρι το 2012, τότε ότι κι αν κάνουμε στη συνέχεια, θα είναι πια πολύ αργά. Ο,τι καταφέρουμε να κάνουμε στα επόμενα 2 με 3 χρόνια θα καθορίσει το μέλλον μας. Αυτή η στιγμή είναι η πιο καθοριστική για τη ζωή μας».  
Είναι λοιπόν δυνατόν να δεχτούμε, μια ανεπαρκέστατη από κάθε άποψη, ΜΠΕ που ανατέθηκε από τον ΚΥΡΙΟ του ΕΡΓΟΥ δηλ. από τον ίδιο τον επιχειρηματία και πληρώθηκε από χρήματά του, ότι θα αποφανθεί ο μελετητής αντικειμενικά λαμβάνοντας υπ’ όψη του το παγκόσμιο διακύβευμα που είναι η Κλιματική Αλλαγή η οποία απειλεί ολόκληρη την ανθρωπότητα και τα οικοσυστήματα του πλανήτη;
Δεν είναι μόνο η καύση του λιγνίτη αλλά και οι 17 περίπου χιλιάδες τόνοι πετρελαίου από τη μεταφορά του λιγνίτη στη Μεγαλόπολη και οι 8 χιλιάδες τόνοι λιπαντικών ως και οι 8 χιλιάδες τόνοι πετρελαίου και η κατανάλωση των 2.000 τόνων λιπαντικών για την εξόρυξη του που θα συμβάλλουν στην Κλιματική Αλλαγή.
Υπολογίζεται πως από την καύση του λιγνίτη θα απελευθερωθούν στην ατμόσφαιρα πάνω από 6 εκατομμύρια τόνοι διοξειδίου του άνθρακα και από την καύση του πετρελαίου κίνησης πάνω από 100.000 τόνοι διοξειδίου του άνθρακα χωρίς να υπολογίσουμε άλλες παράπλευρες μετακινήσεις και μεταφορές (πλοίων, αυτοκινήτων, κατασκευές οχημάτων, κατασκευές υποδομών για όλες τις εργασίες που θα απαιτηθούν για τα οχήματα και εργαλεία κλπ. κλπ).
Όμως η Κυβέρνηση της Ελλάδας μέσω του Υπουργού Περιβάλλοντος   (Προστασίας του Περιβάλλοντος) κ. Γιώργου Παπακωσταντίνου και του Γενικού Γραμματέα της Αποκεντρωμένης Διοίκησης της Περιφέρειας Πελοποννήσου, Δυτικής Ελλάδας και Ιονίων Νήσων, δέχτηκαν ότι η καύση του λιγνίτη αποτελεί ΤΟΠΙΚΗ ΥΠΟΘΕΣΗ και ότι η κατατεθείσα ΜΠΕ πρέπει να προωθηθεί για διαβούλευση στο Περιφερειακό Συμβούλιο Πελοποννήσου με αυτή τη μορφή που έρχεται για γνωμοδότηση.
Κάθε ΜΠΕ πρέπει να περιλαμβάνει και εναλλακτικά σενάρια. Στην περίπτωση αυτή η ΜΠΕ θα έπρεπε να εξετάσει και το σενάριο αντί της καύσης του λιγνίτη ποια θα ήταν η δαπάνη για τις αντίστοιχες ΑΠΕ (φωτοβολταϊκά και ανεμογεννήτριες) για την περιοχή εξετάζοντας και αποτιμώντας και τα «εξωτερικά κόστη» της καύσης του λιγνίτη και των μεταφορών.
Από πρόχειρη μελέτη που πραγματοποιήσαμε είναι βέβαιο πως οι οικονομικές αποδόσεις από την καύση του λιγνίτη υπολείπονται κατά πολύ από την εγκατάσταση ΑΠΕ στην περιοχή της Κορώνης, αν προστεθεί και η αγορά (καταδίκη) των δικαιωμάτων καύσης άνθρακα. Αν προσθέσουμε και τα κόστη από την αποφυγή της Κλιματικής Αλλαγής για τη συγκεκριμένο έργο η οικονομική απόδοση είναι ΤΟΥΛΑΧΙΣΤΟΝ ΔΙΠΛΑΣΙΑ υπέρ των ΑΠΕ. 
Εν μέσω οικονομικής κρίσης η ελληνική κυβέρνηση νόμισε πως με τα 5 εκατομμύρια λιγνίτη που θα καούν θα σωθεί η οικονομία της χώρας και θα ανακάμψει από την κρίση.
Αντί να απορρίψει η Κυβέρνηση ασυζητητί το αίτημα του επενδυτή – μεταλλειοκτήτη και να συντάξει μελέτη κόστους – οφέλους περιλαμβάνοντας και το μέγιστο διακύβευμα της Κλιματικής Αλλαγής και της απειλής της κατάρρευσης του παγκόσμιου πολιτισμού μας και να προκρίνει τη διάθεση του κόστους  για την καύση στην εγκατάσταση μονάδων ΑΠΕ, προέκρινε την καταστροφή του τοπικού αλλά και του εθνικού και παγκόσμιου περιβάλλοντος.
Όταν σήμερα η Κίνα και οι Η.Π.Α οι μεγαλύτεροι κάτοχοι ανθρακοφόρων κοιτασμάτων αλλάζουν πολιτική και στρέφονται στις ΑΠΕ εμείς τα στρατηγικά μας αποθέματα τα κατασπαταλούμε καταστρέφοντας ταυτόχρονα παγκόσμια οικοσυστήματα μέσω της Κλιματικής Αλλαγής θέτοντας σε άμεσο κίνδυνο τον παγκόσμιο πολιτισμό και τη ζωή στον πλανήτη μας.
Η λύση στο ενεργειακό της χώρας μας και παγκοσμίως είναι Η ΕΞΟΙΚΟΝΟΜΗΣΗ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ και ΟΙ ΑΝΑΝΕΩΣΙΜΕΣ ΠΗΓΕΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ. Κάθε άλλη επιλογή και μάλιστα της καύσης του άνθρακα και των λιγνιτών μας είναι καταστροφική.
Κύριοι Σύμβουλοι :
Αρνηθείτε την αυτοκτονία της ανθρωπότητας,  του εαυτού σας, των μελών της οικογένειάς σας, των φίλων και γνωστών σας. ΕΧΕΤΕ ΤΕΡΑΣΤΙΑ ΕΥΘΥΝΗ ΜΕ ΤΗΝ ΑΠΟΦΑΣΗ ΣΑΣ ΑΠΕΝΑΝΤΙ ΣΤΗΝ ΙΣΤΟΡΙΑ, αν υπάρξει.

Για αυτό

Κύριε Περιφερειάρχη, κ. Τατούλη και κύριοι Περιφερειακοί Σύμβουλοι ζητούμε να απορρίψετε αυτή τη ΜΠΕ για όλους αυτούς τους λόγους αλλά και σε περίπτωση που επανέλθει για οποιοδήποτε λόγο αυτή η υπόθεση προς κρίση να την απορρίψετε.
Αλλιώς θα υπέχετε ευθύνη προς τον εαυτό σας, τις οικογένειές σας και προς τους πολίτες της Ελλάδας και σε όλους τους παρόντες και μελλοντικούς κατοίκους του πλανήτη μας με την επιλογή σας.
Ακόμη και αν υπάρχει ένας κόκκος αμφιβολίας για την Κλιματική Αλλαγή, που είναι βέβαιο ότι δεν υπάρχει καμιά αμφιβολία (η συντριπτική πλειοψηφία της επιστημονικής κοινότητας την αποδέχεται – βλέπετε το σώμα των 2500 επιστημόνων μετεωρολόγων, κλιματολόγων  κλπ της IPCC Επιτροπής του ΟΗΕ για την Κλιματική Αλλαγή), η ΑΡΧΗ ΤΗΣ ΠΡΟΛΗΨΗΣ και ΠΡΟΦΥΛΑΞΗΣ συνηγορεί στο να απορρίψετε ΟΜΟΦΩΝΑ & ΠΑΜΨΗΦΕΙ τη παρούσα ΜΠΕ και οποιαδήποτε άλλη διορθωτική ή νέα και αν σας θέσουν υπό κρίση.

Για τη

ΓΡΑΜΜΑΤΕΙΑ των ΟΙΚΟΛΟΓΩΝ ΠΡΑΣΙΝΩΝ ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΟΥ

Το μέλος
Στέφανος Λεων. Κουνιάδος