Ο κ. Καραλής επισημαίνει ότι πρέπει να υπάρξει αξιοποίηση της ευκαιρίας προβολής της Μεσσηνίας από την ταινία «Οδύσσεια» του Κρίστοφερ Νόλαν γιατί σε διαφορετική περίπτωση «θα συνεχιστεί η δική μας Οδύσσεια, αφού επί χρόνια προσπαθούμε να αναδείξουμε και να πείσουμε για τις αναγκαιότητες» του νομού. Ο κ. Καραλής μιλάει στην «Ε» επίσης για την ανάγκη επέκτασης του διαδρόμου στο Αεροδρόμιο Καλαμάτας για το έλλειμμα ξενοδοχειακών κλινών στη Μεσσηνία και τις ευθύνες των κυβερνήσεων κα της τοπικής αυτοδιοίκησης για την τουριστική υπανάπτυξη του νομού και της Περιφέρειας.

Συνέντευξη: Θανάσης Λαγός

Η ταξιδιωτική κίνηση του Πάσχα αποδεικνύει ότι η Μεσσηνία έχει καταξιωθεί ως προορισμός τριήμερων επισκέψεων για Έλληνες. Πως θα επεκταθεί η σεζόν και πως θα έλθουν περισσότεροι αλλοδαποί επισκέπτες για να αλλάξει το μίγμα τουριστών και να αυξηθεί η πληρότητα των καταλυμάτων;

 Η Μεσσηνία αποδεικνύει σε κάθε ευκαιρία ότι έχει δυνατότητες τουριστικής ανάπτυξης. Μπορεί και διαθέτει όλα τα στοιχεία του τουριστικού προϊόντος που είναι ικανά να προσελκύσουν τόσο Έλληνες όσο και επισκέπτες από την αλλοδαπή. Τα βασικά προαπαιτούμενα όμως έχουν να κάνουν με την εναρμόνιση των τάσεων που διαμορφώνονται στις αγορές, πράγμα που σημαίνει ότι χρειάζεται σαφής στρατηγικός προσανατολισμός. Πρέπει δηλαδή να απευθυνθούμε στις αγορές και στις ομάδες ενδιαφέροντος με το σωστό μήνυμα. Το μήνυμα αυτό πρέπει να αναδεικνύει τις δυνατότητες που έχει η περιοχή μας το καλοκαίρι αλλά και το χειμώνα, χάρη στο πλούσιο ιστορικό και πολιτιστικό της απόθεμα, σε συνδυασμό με το φυσικό περιβάλλον, με τη γαστρονομία και τις ποικίλες δραστηριότητες σε ξηρά και θάλασσα.

Η ανάδειξη βέβαια αυτών των συγκριτικών μας πλεονεκτημάτων πρέπει να συνδυαστεί και με την προσβασιμότητα που πρέπει να στηρίζεται σε βασικά έργα υποδομής, όπως η επέκταση και ο εκσυγχρονισμός του Αεροδρομίου που καθυστερεί αδικαιολόγητα, οι οδικοί άξονες και όλα όσα μπορούν να κάνουν την περιοχή μας προσιτή τόσο σε χρονοαπόσταση, κυρίως από την Αττική, όσο και σε κόστος προσέγγισης. Και αυτό, σε μια εποχή κατά την οποία, οι ακτοπλοϊκές συνδέσεις με νησιωτικές περιοχές, έχει καταστεί ιδιαίτερα κοστοβόρα λόγω των υψηλών ναύλων που αποτρέπουν οικογένειες ακόμα και μεμονωμένους επισκέπτες να επιλέξουν άλλες περιοχές. Στους χαλεπούς καιρούς λοιπόν που περνάμε και που πρόκειται να ενταθούν. Αυτό πρέπει να συνυπολογιστεί ως πλεονέκτημα για την περιοχή μας.

Παράλληλα όμως είναι αναγκαία η ενίσχυση των  αεροπορικών  συνδέσεων με την Κρήτη και τη  Θεσσαλονίκη, αλλά και με την Κύπρο που μπορούν να αποτελέσουν σημαντικές «δεξαμενές» τροφοδότησης της Μεσσηνίας.

Αν αυτοί οι τρεις παράγοντες, στρατηγική, προσβάσεις και υποδομές, λειτουργήσουν ταυτόχρονα, πιστεύω ότι μπορούμε να επεκτείνουμε την περίοδο και να βελτιώσουμε τις πληρότητες που βρίσκονται σήμερα κάτω από το 50%. Αρκεί να αναφέρω ότι, από τη στιγμή που στο συνολικό κόστος των διακοπών παίζει σημαντικό ρόλο η μεταφορά, η εξοικονόμηση από την οδική μετακίνηση μπορεί να λειτουργήσει υπέρ της αύξησης των διανυκτερεύσεων, πράγμα ιδιαίτερα σημαντικό για την τοπική οικονομία και όχι μόνο για τη στήριξη των καταλυμάτων.

Υπάρχει σχέδιο για την κεφαλαιοποίηση της προβολής του νομού από την ταινία «Οδύσσεια» του Κρίστοφερ Νόλαν;

Σίγουρα μια κινηματογραφική παραγωγή ενισχύει τη δημοφιλία κάθε περιοχής. Και αυτό έχει αποδειχτεί τόσο από το μακρινό παρελθόν, αν θυμηθούμε τα "Κανόνια του Ναβαρόνε" στη Ρόδο,  την Ύδρα με το «Παιδί και το Δελφίνι», τη Σαντορίνη με τους «Εραστές του Καλοκαιριού», το «Μάμμα Μία» που ανέδειξε το Πήλιο και τη Σκόπελο και τόσες άλλες παραγωγές σε Μύκονο, Πάρο. Με κορυφαίο όλων τον Ζορμπά που ανέδειξε την Κρήτη. Περιμένουμε λοιπόν και από την «Οδύσσεια» να βοηθήσει στην προβολή της περιοχής μας. Δεν αρκεί όμως να περιμένουμε. Πρέπει και εμείς να το διαδώσουμε, αναδεικνύοντας όσο θα προβάλλεται η ταινία, αλλά και πριν από αυτό, κάθε ιστορικό σημείο που περιλαμβάνεται στο σενάριο. Και αυτό πρέπει να αποτελέσει πρωτοβουλία της Περιφέρειας με τη δημιουργία ιστορικών θεματικών διαδρομών που να παραπέμπουν στην Οδύσσεια. Φοβάμαι ότι και εδώ θα συνεχιστεί η δική μας Οδύσσεια, αφού επί χρόνια προσπαθούμε να αναδείξουμε και να πείσουμε για τις αναγκαιότητες που ανέφερα προηγούμενα.Τόσο

η Μεσσηνία όσο και Περιφέρεια Πελοποννήσου έχουν μεγάλο έλλειμμα ξενοδοχειακών κλινών. Μπορεί να αναπτυχθεί περαιτέρω ο τουρισμός χωρίς νέες κλίνες;

Κάθε νέα επένδυση είναι καλοδεχούμενη, αρκεί να προσθέτει και όχι να μοιράζεται το υφιστάμενο δυναμικό των επισκεπτών. Δεν είναι οι κλίνες το πρόβλημα, αφού μιλάμε για χαμηλές πληρότητες στις ήδη υπάρχουσες. Άλλωστε, προστέθηκαν και οι βραχυχρόνιες μισθώσεις που, ενώ δεν ανταποκρίνονται σε επίπεδα ασφάλειας και ποιότητας παρεχόμενων υπηρεσιών. Εχουν εξελιχθεί σε μια «γάγγραινα» που απομυζά τις νόμιμα λειτουργούσες επιχειρήσεις καταλυμάτων που απασχολούν υπαλλήλους, πληρώνουν φόρους και ασφαλιστικές εισφορές και ανταποκρίνονται στο αίτημα των καιρών για παροχή υπηρεσιών υψηλού επιπέδου. Δεν πρέπει να παραβλέπουμε ότι η Μεσσηνία πρωτοπορεί στη δυναμικότητα κλινών με 12.500 κλίνες και έχει προοπτική διετίας για 15.000 κλίνες.

 Ο διάδρομος του Αεροδρομίου θα επεκταθεί για να εξυπηρετεί  αεροπλάνα ευρείας ατράκτου ή θα «χαρίσουμε» τις αγορές της Αμερικής, της Ασίας και της Αυστραλίας στην Κρήτη και την Αττική;

 Γνωρίζετε πολύ καλά τα επανειλημμένα διαβήματα που ως Ένωση Ξενοδόχων έχουμε κάνει για το θέμα αυτό. Αποτελεί μια από τις βασικές παθογένειες που συνέχεια «στολίζεται» με υποσχέσεις, αλλά πάντα βλέπουμε την αναβάθμιση και τον εκσυγχρονισμό του Αεροδρομίου της Καλαμάτας να αναβάλλεται ή τουλάχιστον να κινείται με ρυθμούς χελώνας . Η Κρήτη και η Αττική έχουν σημαντικό μερίδιο από τις αγορές που αναφέρετε. Και ο συνδυασμός του λεγόμενου “Τwo center holidays” μπορεί να μας ευνοήσει. Αρκεί να δημιουργηθεί ένα πραγματικά σύγχρονο και λειτουργικό διεθνές Αεροδρόμιο "Καπετάν Βασίλης Κωνσταντακόπουλος" που να εξυπηρετεί και να διευρύνει τις αεροπορικές συνδέσεις  από τις τουριστικές αγορές.

Γιατί  Μεσσηνία και Περιφέρεια Πελοποννήσου δεν αναπτύχθηκαν τουριστικά ενώ είχαν το φυσικό και πολιτιστικό πλούτο; Είχαν άλλες προτεραιότητες, έγιναν στρατηγικά λάθη ή μήπως τελικά η γειτνίαση  με την Αττική δεν είναι συγκριτικό πλεονέκτημα καθώς έλκει τις επενδύσεις και το ανθρώπινο δυναμικό του Μοριά;

Πρέπει να επισημάνω ότι το 1974, η τότε κυβέρνηση του Κωνσταντίνου Καραμανλή ακύρωσε σειρά νομοθετημάτων που προέβλεπαν την εκβιομηχάνιση της Μεσσηνίας. Προβλέπονταν η ίδρυση ναυπηγείων, χαλυβουργίας, βιομηχανίας τσιμέντων και χρωμάτων, που θα άλλαζαν εντελώς τη φυσιογνωμία της περιοχής. Αντί αυτού, προκρίθηκε τότε με κυβερνητικές εξαγγελίες η τουριστική ανάπτυξη ως προτεραιότητα. Πέρασαν έκτοτε 50 και πλέον χρόνια και η Πελοπόννησος παραμένει στάσιμη στο 1,8% των τουριστικών εσόδων της χώρας, την ώρα που διαθέτει ένα πλούσιο απόθεμα σε ιστορία, πολιτισμό, φυσικά τοπία, γαστρονομία που θα μπορούσαν να προσελκύσουν μεγάλα μερίδια της εγχώριας και ξένης αγοράς. Εάν φυσικά η κεντρική κυβέρνηση είχε εκπληρώσει τις δεσμεύσεις των εξαγγελιών της που είχαν αναληφθεί από τότε. Όσο για τη γειτνίαση με την Αττική που αναφέρετε, ακόμα και αυτό μπορεί να αποτελέσει πλεονέκτημα αφού η Αττική συγκεντρώνει μεγάλο μέρος του εισερχόμενου τουρισμού λόγω και του διεθνούς αεροδρομίου "Ελ. Βενιζέλος". Οι επιπτώσεις της εγκατάλειψης είναι εμφανείς σε πολλούς τομείς. Η Πελοπόννησος είναι τελευταία σε οικονομική ανάπτυξη. Έχει σοβαρά σημάδια υπογεννητικότητας και πολλά χωριά αποτελούν κοινωνίες γερόντων που δεν μπορούν να ανταποκριθούν στις ανάγκες της αγροτικής ζωής με ότι αυτό σημαίνει για την υστέρηση και του πρωτογενούς τομέα.

 Που πιστεύετε ότι οφείλετε αυτό;

Η υστέρηση στους ρυθμούς ανάπτυξης δεν μπόρεσε να συγκρατήσει τον κόσμο στην παραγωγική του ηλικία. Δεν είναι ώρα να μιλήσουμε για ευθύνες των κυβερνήσεων και των τοπικών αυτοδιοικήσεων. Είναι όμως ώρα αφύπνισης και εγρήγορσης απέναντι σε μια ανεκπλήρωτη προοπτική τουριστικής ανάπτυξης από την εποχή της μεταπολίτευσης και απέναντι σε υποσχέσεις κενές περιεχομένου από τις κυβερνήσεις που ακολούθησαν μέχρι σήμερα.

Τι χρειάζεται, κατά τη γνώμη σας, να γίνει;

 Πρέπει να συνειδητοποιήσουμε ότι η παγκόσμια οικονομία μπαίνει για μια ακόμα φορά σε τροχιά οικονομικής ύφεσης. Το μέσο εισόδημα αναμένεται και πάλι να συμπιεστεί. Αυτό σημαίνει ότι σε ένα δυσμενές σενάριο αναμένουμε λιγότερα έσοδα. Η Μεσσηνία και ολόκληρη η Πελοπόννησος που ήδη βρίσκονται χαμηλά, θα υποστούν ανάλογες συνέπειες που θα απειλήσουν τη βιωσιμότητα των επιχειρήσεων φιλοξενίας και εστίασης με επίπτωση σε όλο το φάσμα της τοπικής οικονομίας, συμπεριλαμβανομένου και του πρωτογενούς τομέα. Δεν κινδυνολογώ. Κρούω τον κώδωνα του κινδύνου και επισημαίνω την αμεσότητα για λήψη σημαντικών πρωτοβουλιών, από την κεντρική κυβέρνηση και την Περιφέρεια Πελοποννήσου, με τη συστράτευση των τοπικών αυτοδιοικήσεων και όλων των εμπλεκομένων φορέων του ιδιωτικού τομέα. Χρειαζόμαστε συντονισμό, συνεννόηση, συναντίληψη και συνεργασία σε όλα τα επίπεδα. Και το κυριότερο, χρειαζόμαστε την εκπόνηση σοβαρής στρατηγικής μελέτης με επιστημονικά και επαγγελματικά τεκμηριωμένα στοιχεία που όμως δεν πρέπει να παραμείνουν στη σφαίρα των θεωρητικών προσεγγίσεων, αλλά να συνδυαστούν με δράσεις που βασίζονται στα σύγχρονα εργαλεία του τουριστικού μάρκετινγκ και της προβολής. Η Πελοπόννησος μπορεί και πρέπει να αναδειχθεί στο Νέο Τουριστικό Προορισμό της Ελλάδος επειδή διαθέτει μοναδικά - με παγκόσμια αναγνώριση -  brands που εκτός της Μεσσηνίας περιλαμβάνουν την Ολυμπία, τη Σπάρτη, την Αργολίδα, τη Μάνη και τόσα άλλα σημαντικά σημεία αναφοράς που μπορούν να αποτελέσουν το "μαγνήτη" για επισκέπτες με πολλά ενδιαφέροντα και εμπειρίες. Επίσης, πρέπει να εκλείψει η ανισοκατανομή στα εισερχόμενα έσοδα από τον τουρισμό. Να δημιουργηθούν νέες θέσεις εργασίας. Να αναπτυχθεί περισσότερο ο πρωτογενής τομέας. Να στηριχθούν οι επιχειρήσεις και να εκσυγχρονιστούν. Δεν είναι δύσκολο. Είναι θέμα πολιτικής βούλησης και έμπρακτης αναγνώρισης του πλούτου που κρύβει ο τόπος.  Ίσως αυτή η παγκόσμια οικονομική δυστοκία να είναι και μια ευκαιρία για την περιοχή μας που είναι και προσβάσιμη εύκολα εφόσον ολοκληρωθούν τα οδικά δίκτυα, αλλά και προσιτή σε τιμές από τη διαμονή μέχρι και τη σίτιση. Οι τιμές μας σε όλο το φάσμα της παροχής υπηρεσιών είναι ανταγωνιστικές, χωρίς να υπολείπονται σε ποιότητα . Και αν υπάρξει ακόμα μεγαλύτερη διασύνδεση του τουρισμού με τον πρωτογενή τομέα, θα μπορούμε να προσφέρουμε αυθεντικές εικόνες, γνώσεις, εμπειρίες και γεύσεις βγαλμένες από τον ίδιο τον τόπο μας.