Με βάση τα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ, στην Περιφέρεια Πελοποννήσου καταγράφονται το 2023 68.088 γεωργικές εκμεταλλεύσεις με χρησιμοποιούμενη γεωργική έκταση, αριθμός που τη φέρνει στη δεύτερη θέση πανελλαδικά, μετά την Κρήτη (73.874), και μπροστά από την Κεντρική Μακεδονία (67.109). Σε σχέση με το 2020, ο αριθμός των εκμεταλλεύσεων με ΧΓΕ εμφανίζει οριακή μείωση κατά 0,4%, τάση σαφώς ηπιότερη από άλλες Περιφέρειες.
Η συνολική χρησιμοποιούμενη γεωργική έκταση στην Πελοπόννησο ανέρχεται σε 2,56 εκατ. στρέμματα, παρουσιάζοντας μικρή αύξηση (+0,4%) σε σχέση με το 2020. Η μέση χρησιμοποιούμενη γεωργική έκταση ανά εκμετάλλευση διαμορφώνεται στα 37,6 στρέμματα, αυξημένη κατά 0,8%, παραμένοντας ωστόσο χαμηλότερη από τον εθνικό μέσο όρο των 54,97 στρεμμάτων, στοιχείο που αποτυπώνει τον κατακερματισμό της αγροτικής γης στην Περιφέρεια.
Ιδιαίτερα ισχυρή είναι η παρουσία της Πελοποννήσου στις πολυετείς (δενδρώδεις) καλλιέργειες, όπου καταλαμβάνει την πρώτη θέση πανελλαδικά με 1.816.117 στρέμματα, αφήνοντας πίσω την Κρήτη και τη Δυτική Ελλάδα. Στην κατηγορία αυτή περιλαμβάνονται κυρίως οι ελαιώνες, που αποτελούν τη ραχοκοκαλιά της αγροτικής παραγωγής της Περιφέρειας.
Παράλληλα, η Πελοπόννησος βρίσκεται στην πρώτη θέση και στις εκτάσεις με αμπέλια, με 138.636 στρέμματα, επιβεβαιώνοντας τον κομβικό της ρόλο στην αμπελουργία και την οινοπαραγωγή. Αντίθετα, στις αροτραίες καλλιέργειες η συμμετοχή της είναι σαφώς μικρότερη, με 237.240 στρέμματα, γεγονός που αναδεικνύει τη σαφή κατεύθυνση της Περιφέρειας προς τις μόνιμες καλλιέργειες.
Σε ό,τι αφορά τη διάρθρωση των εκμεταλλεύσεων, στην Πελοπόννησο καταγράφεται μείωση των μεικτών εκμεταλλεύσεων κατά 14,6%, ενώ αυξάνονται οι αμιγώς γεωργικές (+1,0%) και οι αμιγώς κτηνοτροφικές (+18,2%). Η εξέλιξη αυτή συνδέεται με τη σταδιακή εξειδίκευση των εκμεταλλεύσεων και την εγκατάλειψη των πιο σύνθετων παραγωγικών μοντέλων.
Στον τομέα της άρδευσης, οι αρδευόμενες εκτάσεις στην Περιφέρεια Πελοποννήσου ανέρχονται σε 757 χιλιάδες στρέμματα, μειωμένες κατά 5,6% σε σχέση με το 2020, ενώ μειώνεται και ο αριθμός των εκμεταλλεύσεων με αρδευόμενη γη. Η εξέλιξη αυτή εντάσσεται στη γενικότερη πανελλαδική τάση περιορισμού της αρδευόμενης γεωργικής έκτασης, υπό το βάρος της κλιματικής πίεσης και του αυξημένου κόστους νερού.
Στο ζωικό κεφάλαιο, η Περιφέρεια Πελοποννήσου εμφανίζει μείωση στον αριθμό των εκμεταλλεύσεων που εκτρέφουν αιγοειδή και προβατοειδή, αλλά αύξηση στις εκμεταλλεύσεις με πουλερικά, ακολουθώντας τη συνολική εικόνα της χώρας.
Τα στοιχεία της Έρευνας Διάρθρωσης 2023 σκιαγραφούν μια Περιφέρεια με σταθερή βάση εκμεταλλεύσεων, έντονη εξειδίκευση στις δενδρώδεις καλλιέργειες και κυρίαρχο ρόλο σε ελιές και αμπέλια, σε μια περίοδο όπου ο πρωτογενής τομέας βρίσκεται αντιμέτωπος με διαρθρωτικές αλλαγές, κλιματικές πιέσεις και αυξημένο κόστος παραγωγής .
Θ.Λ.