Η ανακοίνωση αυτή έρχεται ενώ μεγάλο μέρος της Ευρώπης πλήττεται από πρώιμο κύμα καύσωνα – φαινόμενο που, σύμφωνα με επιστήμονες, γίνεται πιο έντονο, συχνό και εκτεταμένο εξαιτίας της ανθρωπογενούς κλιματικής αλλαγής.
Ο στόχος του 2040 αποτελεί βασικό ορόσημο για την επίτευξη του στόχου της ΕΕ για ουδετερότητα άνθρακα έως το 2050. Η Ένωση δηλώνει ότι έχει ήδη μειώσει τις εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου κατά 37% σε σύγκριση με τα επίπεδα του 1990.
Μετά από μήνες σκληρών διαπραγματεύσεων με τις ευρωπαϊκές πρωτεύουσες, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή αναμένεται τελικά να τηρήσει τον στόχο που είχε ανακοινώσει το 2023: μείωση εκπομπών κατά 90% έως το 2040.
Ωστόσο, σε μια προσπάθεια να κατευνάσει πιο επιφυλακτικά κράτη-μέλη, η Επιτροπή θα εισάγει ευελιξία στους υπολογισμούς, γεγονός που προκαλεί την αντίδραση περιβαλλοντικών οργανώσεων.
Σύμφωνα με προσχέδιο που είδε το AFP, από το 2036 και μετά, η Επιτροπή ενδέχεται να επιτρέψει στα 27 κράτη-μέλη να υπολογίζουν “πιστωτικά άνθρακα” (carbon credits) από τη χρηματοδότηση έργων εκτός Ευρώπης, έως και 3% του συνολικού στόχου μείωσης.
Περιβαλλοντικές οργανώσεις αντιτίθενται σθεναρά στο μέτρο αυτό, αμφισβητώντας – βάσει επιστημονικών μελετών – την αποτελεσματικότητα τέτοιων πιστώσεων, που αποδίδονται για ενέργειες όπως η φύτευση δέντρων ή έργα ανανεώσιμης ενέργειας, στη μείωση των συνολικών εκπομπών CO2.«Το 3% δεν είναι αμελητέο. Μιλάμε για σημαντικά ποσά που θα διατεθούν στο εξωτερικό, αντί να χρηματοδοτηθεί η μετάβαση εντός Ευρώπης», δήλωσε ο Neil Makaroff, ειδικός στο think tank Strategic Perspectives. «Όμως απαιτείται πολιτικός συμβιβασμός. Η πρόκληση για την ΕΕ θα είναι να θεσπίσει ένα ενιαίο πρότυπο, ώστε αυτές οι διεθνείς πιστώσεις να συμβάλουν ουσιαστικά στη μείωση εκπομπών, και όχι να αφήνονται στη διακριτική ευχέρεια των κρατών».
Οι υπουργοί Περιβάλλοντος της ΕΕ θα συζητήσουν τον στόχο σε συνεδρίαση στα μέσα Ιουλίου, με την τελική ψηφοφορία να αναμένεται στις 18 Σεπτεμβρίου.
Ο στόχος θα αποκτήσει δεσμευτική ισχύ μόνο αφού εγκριθεί και από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο.
Η Επιτροπή ελπίζει ότι ο στόχος του 2040 θα εγκριθεί πριν από τη Διάσκεψη του ΟΗΕ για το Κλίμα (COP30) τον Νοέμβριο, που θα διεξαχθεί στην Μπέλεμ της Βόρειας Βραζιλίας.
Ωστόσο, ο χρόνος για διαπραγματεύσεις είναι περιορισμένος και η διαδικασία δυσκολεύεται λόγω της πολιτικής μετατόπισης προς τα δεξιά και της αυξανόμενης σκεπτικιστικής στάσης απέναντι στο κλίμα σε πολλές ευρωπαϊκές χώρες.
Ο Επίτροπος για το Κλίμα, Wopke Hoekstra, έχει περάσει μήνες ταξιδεύοντας ανά την Ευρώπη αναζητώντας συμβιβασμό.
Για ορισμένα κράτη, όπως η Τσεχία, ο στόχος του 90% θεωρείται μη ρεαλιστικός.
Άλλα, όπως η Ιταλία και η Ουγγαρία, ανησυχούν για το κόστος αποανθρακοποίησης της βαριάς βιομηχανίας, ειδικά σε μια περίοδο όπου η Ευρώπη προσπαθεί να ενισχύσει τη βιομηχανική της ανταγωνιστικότητα έναντι των ΗΠΑ και της Κίνας.
Η Ιταλίδα Πρωθυπουργός Τζόρτζια Μελόνι έχει προτείνει στόχο 80 ή 85%, ενώ η Γαλλία εκφράζει αμφιβολίες για το πώς μπορεί να επιτευχθεί ο στόχος.
Ο Γάλλος Πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν ζητά εγγυήσεις για την αποανθρακοποίηση της βιομηχανίας και στήριξη για την πυρηνική ενέργεια, που αποτελεί τη βασική πηγή ενέργειας της Γαλλίας.
Ωστόσο, η Επιτροπή μπορεί να υπολογίζει στη στήριξη χωρών όπως η Ισπανία και η Δανία, η οποία ανέλαβε την περιστρεφόμενη προεδρία της ΕΕ αυτή την εβδομάδα.
Η πρόβλεψη για «ευελιξία 3%» αντανακλά αιτήματα που περιλαμβάνονται και στη συμφωνία συνασπισμού της νέας γερμανικής κυβέρνησης, κάτι που βοηθά να παραμείνει η οικονομική υπερδύναμη της ΕΕ στο τραπέζι.
Όσον αφορά τις διεθνείς δεσμεύσεις της ΕΕ, ο Μακρόν υπενθύμισε ότι η Ένωση υποχρεούται μόνο να παρουσιάσει έναν ενδιάμεσο στόχο για το 2035 στη COP30 και όχι τον στόχο του 2040. «Ας μην πιεστούμε υπερβολικά», δήλωσε ο Μακρόν σε δημοσιογράφους την προηγούμενη εβδομάδα. «Αν έχουμε στόχο για το 2040 μέχρι την COP στη Μπέλεμ, καλώς. Αν χρειαστεί περισσότερος χρόνος, ας τον πάρουμε».
Πηγή: ertnews.gr
